هفت ترند فناوری در سال ۲۰۲۰ : عصر بلاک چین و هوش مصنوعی

عصر بلاک چین و هوش مصنوعی : رفته رفته به پایان سال ۲۰۱۹ می‌‌رسیم و درست مانند سال های گذشته نگاهی به موضوعات و پدیده هایی خواهیم داشت که در سال آینده جزو ترندهای برتر خواهند بود. ۲۰۱۹ سال روبرو شدن با واقعیت بود و بسیاری از شرکت‌‌ها الگوریتم اثبات مفهوم بلاک چین‌‌ (Blockchain Proof of Concept) را راه‌‌اندازی کردند، گوگل موفقیت بزرگی را در زمینه برتری کوانتوم به دست آورد و رخنه‌‌های امنیتی بیشتری ثبت شدند که در آخرین آنها ۱.۲ میلیارد داده از دست رفتند.

سال ۲۰۲۰ در ابتدای هزاره سوم بسیار دور از دسترس به نظر می‌‌رسید. چنین به نظر می‌‌رسید که در سال ۲۰۲۰ در جامعه‌‌ای آینده‌‌نگرانه زندگی خواهیم کرد که در آن می‌‌توانیم مسیر لندن تا سیدنی را در عرض چند ساعت طی کنیم، ماشین‌‌های پرنده خواهیم داشت و اینترنت جایی خواهد بود که مردم، سازمان‌‌ها و ماشین‌‌ها می‌‌توانند به شیوه‌‌ای ایمن، خصوصی و قابل اعتماد به تعامل بپردازند.

متاسفانه هیچ کدام از اینها رنگ واقعیت به خود نگرفتند. به جای آن، با چالش‌‌های اجتماعی متعددی روبرو شدیم که در میان آنها می‌‌توان به تغییر آب و هوا، ناسیونالیسم، اخبار دروغین، هوش مصنوعی و مسابقه سلاح‌‌های کوانتومی، مشکلات امنیتی بی‌‌شمار و همچنین نقض حریم خصوصی کاربران از جانب سازمان‌‌های متمرکز بزرگ اشاره کرد. تمامی این چالش‌‌ها می‌‌توانند دلایل کافی را برای بدبینی نسبت به آینده در اختیار شما قرار دهند. با این وجود، همه ما به عنوان انسان این فرصت را داریم که از فناوری برای اهداف نیک استفاده کنیم. اگرچه فناوری‌‌های جدید مشکلات خاص خود را به همراه خواهند داشت، اما در نهایت کار درست را انجام خواهیم داد.

بدین ترتیب، اکنون شاهد تلاش‌‌های بیشتری برای توسعه هوش مصنوعی اخلاقی هستیم. سر تیم برنرز-لی (Sir Tim Berners-Lee) و ۱۵۰ سازمان جهانی برنامه‌‌ای کلان را جهت محافظت از وب در برابر دستکاری‌‌های سیاسی، اخبار دروغین و نقض حریم خصوصی کاربران راه‌‌اندازی کردند و کلان‌‌شهرها نیز قدم‌‌هایی مثبت در راستای مشکلات آب و هوا برداشته‌‌اند. بنابراین، ممکن است که دهه سوم قرن ۲۱ به خاطر تغییرات بزرگ خود شناخته شود، زمانی که انسان‌‌ها دور یکدیگر جمع شده و سعی دارند مشکلاتی را درست کنند که در دهه‌‌های گذشته به وجود آورده‌‌اند.

به همین منظور قصد داریم مروری بر هفت فناوری برتر سال ۲۰۲۰ داشته باشیم. انتظار میرود سال آینده نیز مانند همیشه در عرصه فناوری پیشرفت‌‌های خارق‌‌العاده‌‌ای را شاهد باشیم. ما در دوره‌‌ای تصاعدی زندگی می‌‌کنیم و هرچه فناوری‌‌ها بیشتر با یکدیگر ادغام شوند، فرصت‌‌های جالب‌‌تری به دست خواهند آمد.

اینترنت اشیا (IoT) نیروی محرکه داده‌‌ها خواهد بود که در زمینه هوش مصنوعی نیز کمک‌‌رسانی خواهد کرد و اپلیکیشن‌‌ها و شخصی‌‌سازی بیشتر را به ارمغان خواهد آورد. پیشرفت‌‌های جدید در عرصه طراحی تراشه باعث ادامه یافتن قانون مور (Moore’s Law) خواهد شد و الگوریتم‌‌های یادگیری ماشینی قدرتمندتری را به وجود خواهد آورد. در حالی که اپلیکیشن‌‌های غیرمتمرکز کنترل امور را در دست مصرف‌‌کنندگان قرار خواهند داد. در سال آینده، شاهد ادغام هرچه بیشتر فناوری‌‌های مختلف با یکدیگر خواهیم بود. بنابراین، ۲۰۲۰ سال ادغام خواهد بود. در ادامه هفت فناوری برتر سال ۲۰۲۰ را بررسی خواهیم کرد:

۱. اینترنت ۵G به تدریج گسترده خواهد شد و شبکه‌‌های ۵G خصوصی در عرصه صنعت به کار خواهند رفت

اکنون چند سال از وعده معرفی اینترنت ۵G می‌‌گذرد. در سال ۲۰۱۹ شاهد اولین شبکه‌‌های ۵G بودیم که به صورت عملیاتی درآمدند. شرکت موتورولا اولین گوشی همراه ۵G را معرفی کرد و بسیاری از شرکت‌‌های دیگر در سال ۲۰۲۰ همین کار را خواهند کرد، اگرچه شرکت اپل ممکن است تا سال ۲۰۲۱ صبر کند. اینترنت ۵G مزایای بسیار بیشتری را نسبت به شبکه‌‌های ۴G در اختیار ما قرار می‌‌دهد، اگرچه بیشتر کاربرانی که رسانه‌‌های مختلف را در گوشی خود پخش می‌‌کنند به غیر از سرعت دانلود بیشتر متوجه این تفاوت‌‌ها نخواهند شد. نه تنها به این خاطر که فراگیر شدن کامل اینترنت ۵G به دو تا سه سال دیگر زمان نیاز دارد، بلکه می‌‌توان به این مورد نیز اشاره کرد که بیشتر اپلیکیشن‌‌های کنونی تجاری هستند.

شبکه‌‌های ۵G نسبت به ۴G مزایای بسیار زیادی دارند: سرعت بیشتر (۱-۲۰ Gbit/s)، تاخیر کمتر (۱ms)، ظرفیت بیشتر شبکه و استفاده از فرکانس‌‌های بسیار بالاتر (۳.۵ GHz).

مشکل پیش روی شبکه ۵G این است که به آنتن‌‌های بسیار بیشتری نسبت به شبکه ۴G نیاز دارد، چرا که از موج‌‌های میلی‌‌متری استفاده می‌‌کند و این گونه موج‌‌ها نسبت به ۴G بسیار کوتاه‌‌تر می‌‌باشند. در نتیجه، این موج‌‌ها می‌‌توانند داده‌‌های بسیار بیشتری را حمل کنند، اما بازه کوتاه‌‌تری خواهند داشت. به همین دلیل است که به آنتن‌‌های بسیار بیشتری برای اینترنت ۵G احتیاج داریم. قرار دادن این آنتن‌‌ها به زمان احتیاج دارد و به دو تا سه سال زمان دیگر نیاز داریم تا به صورت کامل از اینترنت ۵G برخوردار باشیم.

در هر حال، شرکت‌‌های بزرگ‌‌ هم‌‌اکنون نیز در حال ساختن شبکه‌‌های ۵G خصوصی خود می‌‌باشند تا ارتباط ماشین به ماشین را تقویت بخشند. اینترنت ۵G برای انقلاب صنعتی چهارم حیاتی خواهد بود و اولین اقدامات در این راستا موفقیت‌‌آمیز بوده‌‌اند. شرکت‌‌های اریکسون (Ericsson)، وودافون (Vodafone) و ای‌‌گو (eGo) اولین کارخانه ماشین‌‌سازی ۵G را در آلمان تاسیس کردند. در شعاع ۸,۵۰۰ مایل مربعی این کارخانه تمامی ابزارها – حتی شامل کوچک‌‌ترین پیچ‌‌گوشتی‌‌ها – به یک شبکه ۵G خصوصی با ۳۶ آنتن وصل شده‌‌اند.

شرکت‌‌های شل (Shell)، هواوی (Huawei)، اکس‌‌رباتیکس (ExRobotics)، اکسنچر (Accenture) و ABB بزرگ‌‌ترین شبکه ۵G اروپا را در کشور هلند راه‌‌اندازی کرده‌‌اند. آنها در حال آزمایش اپلیکیشن‌‌های ۵G مختلف برای بندر روتردام هستند. موارد آزمایشی شامل ربات‌‌های نظارت‌‌گر متحرک می‌‌باشند که به منظور شناسایی نشتی گاز، نگهداری و تعمیر لوله‌‌کشی‌‌ها و نظارت بر تولید دارایی‌‌های مختلف با استفاده از سنسورهای بی‌‌سیم به کار می‌‌روند.

همانطور که این مثال‌‌ها نشان می‌‌دهند، پتانسیل اینترنت ۵G برای شرکت‌‌های تجاری بسیار بالا است. آنها نمی‌‌توانند تا زمانی صبر کنند که سازمان‌‌های مخابراتی ملی دست به راه‌‌اندازی یک شبکه ۵G قابل اتکاء بزنند. به علاوه، آنها نمی‌‌خواهند از شبکه‌‌های عمومی استفاده کنند و شبکه‌‌های خصوصی را ترجیح می‌‌دهند. این شبکه‌‌های ۵G مزایای بسیار زیادی را برای سازمان‌‌ها به همراه دارند. بنابراین، سازمان‌‌های بسیار بیشتری در سال ۲۰۲۰ شبکه ۵G خصوصی خود را راه‌‌اندازی خواهند کرد تا کسب و کار خود را بهبود ببخشند و در این راه از سنسورهای مختلف، ربات و هوش مصنوعی استفاده خواهند کرد که می‌‌توانند از طریق اینترنت ۵G بدون کوچک‌‌ترین مشکلی به یکدیگر متصل شوند.

۲. نبرد بلاک چین ها

در یک دهه گذشته، رقابت تنگاتنگی برای ساختن بهترین بلاک چین‌‌ در جریان بوده تا در اپلیکیشن‌‌ها و کسب و کارهای غیرمتمرکز به کار گرفته شود. طیف وسیعی از کشورها، نهادها و شرکت‌‌ها سعی دارند بلاک چینی را به وجود آورند که قادر است بلاک چین‌‌‌‌های دیگر را تحت سلطه خود درآورد. برای مثال، اتریوم در نظر دارد به عنوان کامپیوتر جهانی عمل کند، در حالی که EOS قصد دارد به کارآمدترین نرم‌‌افزار بلاک چینی در بازار جهانی تبدیل شود. هدف این پلتفرم‌‌ها و همچنین بسیاری از شرکت‌‌های دیگر این است که بلاک چین‌‌ همه‌‌فن حریفی را به وجود آورند که می‌‌تواند به سازمان‌‌های مختلف خدمت‌‌رسانی کند.

با این وجود، هیچ بلاک چینی برای تمامی نیازها کاربردی نیست. عده‌‌ای از اپلیکیشن‌‌ها به دنبال تراکنش‌‌های خصوصی یا قراردادهای هوشمند خصوصی هستند، در حالی که اپلیکیشن‌‌های دیگر ظرفیت بالا و کارمزدهای پایین را ترجیح می‌‌دهند. بسته به اپلیکیشنی که می‌‌خواهید توسعه دهید، باید پروتکل خاصی را انتخاب کنید و بدون شک محدودیت‌‌هایی در این راه وجود خواهند داشت و باید تغییراتی را در شبکه‌‌های مختلف لحاظ کرد.

در هر حال، شبکه‌‌ای جدید در اواخر سال جاری یا اوایل سال آینده راه‌‌اندازی خواهد شد: شبکه Polkadot. این شبکه در نظر دارد تعامل پذیری را در میان بلاک چین‌‌‌‌های مختلف به شیوه‌‌ای بسیار ایمن به وجود آورد. شبکه Polkadot تراکنش‌‌های میان‌‌ تمامی بلاک چین‌‌‌‌ها اعم از دارایی، داده یا توکن را سرعت خواهد بخشید. در نتیجه، اپلیکیشن‌‌ها قادر خواهند بود از یک بلاک چین‌‌ ادغام‌‌شده استفاده کنند که به شیوه‌‌ای بی‌‌نقص نیاز اپلیکیشن‌‌ها را رفع خواهد کرد. دیگر با محدودیت‌‌های فعلی روبرو نخواهیم شد، بلکه صرفا بهترین بلاک چین‌‌ را برای اپلیکیشن‌‌ مورد نظر انتخاب خواهیم کرد. به لطف ابزارهایی که توسط Web3 Foundation توسعه یافته‌‌اند، توسعه‌‌دهندگان می‌‌توانند در عرض چند دقیقه بلاک چین‌‌ جدیدی را به وجود آورند. Polkadot تنها سازمانی نیست که سعی دارد شبکه‌‌ای متشکل از بلاک چین‌‌‌‌های مختلف را به وجود آورد؛ شرکت Cosmos سعی دارد کار مشابهی انجام دهد و به همین منظور Cosmos Hub را در ماه مارس ۲۰۱۹ تاسیس کرد.

بنابراین، به لطف شبکه Polkadot و همچنین شبکه Cosmos شاهد بلاک چین‌‌‌‌های ادغام‌‌شده بیشتری در سال ۲۰۲۰ خواهیم بود که می‌‌توانند در محیطی امن با یکدیگر تعامل داشته باشند. دیگر در عصری زندگی نمی‌‌کنیم که یک بلاک چین‌‌ پیچیده تمامی شبکه‌‌های دیگر را تحت سلطه خود داشته باشد.

۳. اقتصاد توکنی (Tokenomics) در جامعه اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد و مقررات آن به تدریج وضع خواهند شد

در آینده‌‌ای نه چندان دور، توکن‌‌ها (Token) به ابزاری ضروری برای سازمان‌‌ها تبدیل خواهند شد. در واقع، توکن‌‌ها به سوخت اقتصاد غیرمتمرکز تبدیل خواهند شد. آنها به لطف خصوصیات منحصربه‌‌فرد خود آینده جامعه را تعریف خواهند کرد. اول از هر چیز اینکه توکن‌‌ها قابل برنامه‌‌ریزی هستند. این یعنی ویژگی‌‌ها یا قوانین خاص را می‌‌توان در توکن‌‌ها به کار گرفت. این قوانین می‌‌توانند در مورد توزیع سود سهام (هرچه بیشتر توکن را در اختیار داشته باشید، از سود بیشتری برخوردار خواهید بود)، حق رای‌‌دهی (هرچه توکن‌‌های بیشتری را برای مدتی طولانی‌‌تر در اختیار داشته باشد، از رای‌‌های بیشتری می‌‌توانید استفاده کنید) یا مزایای دیگر به کار گرفته شوند. این قوانین می‌‌توانند راهی موثر برای افزایش انگیزه مالکیت و اطمینان حاصل کردن از ثبات قیمت باشند.

یکی از مزایای دیگر توکن‌‌ها این است که انفجاری اساسی را در نقدینگی اقتصاد جهانی به همراه خواهند داشت. توکن‌‌های بهادار (Security Token) آنهایی هستند که به مالک توکن اجازه می‌‌دهند در یک شرکت یا دارایی مانند نقاشی، خودرو یا ساختمان سهم داشته باشند. این سهم می‌‌تواند به صورت سود سهام، بخشی از درآمد یا افزایش قیمت دارایی باشد.

در نتیجه، مالکیت جزئی ممکن خواهد شد و عده‌‌ای از افراد یا هزاران نفر می‌‌توانند در آن واحد مالک یک دارایی باشند. در نتیجه دارایی‌‌های غیرنقدینه مانند ساختمان یا نقاشی به شدت نقدینه خواهند شد، چرا که توکن آنها را می‌‌توان مبادله و در یک بازار ثانویه خرید و فروش کرد. زمانی که سرمایه‌‌گذاران پتانسیل توکن‌‌های بهادار را درک کنند، تریلیون‌‌ها دلار دارایی غیرنقدینه به شدت نقدینه خواهند شد و مطمئنا شاهد تاثیری خارق‌‌العاده بر اقتصاد جهانی خواهیم بود.

در سال ۲۰۱۹ شاهد گشایش اولین بازارهای ثانویه برای عموم مردم بودیم. صرافی‌‌های فعال در زمینه توکن‌‌های بهادار مانند tZero، OpenFinance یا صرافی توکن‌‌های بهادار مالت (Malta Security Token Exchange) باعث افزایش بکارگیری توکن‌‌ها در سال ۲۰۲۰ خواهند شد. شاخه اقتصاد توکن‌‌ها (Tokenomics) نحوه عملکرد توکن‌‌ها در اقتصاد کلان را مورد مطالعه قرار می‌‌دهد. یکی از دلایلی که قانون‌‌گذاران مختلف با سختگیری هرچه تمام به راه‌‌اندازی لیبرا (Libra) واکنش نشان دادند این است که این توکن می‌‌تواند سیستم پولی و اقتصادی فعلی را کاملا به هم بریزد. بدیهی است که دولت‌‌ها، بانک‌‌های مرکزی و قانون‌‌گذاران نسبت به راه‌‌اندازی لیبرا چندان خشنود نیستند. با این حال، توسعه توکن‌‌ها مطمئنا ادامه خواهد داشت و اقتصاد توکنی اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد و قانون‌‌گذاران باید در نهایت با آن کنار بیایند.

با این وجود، مشکل پیش رو در قانون‌‌گذاری توکن‌‌ها این است که مرزها یا قوانین محلی نمی‌‌توانند توکن‌‌ها را متوقف سازند. توکن‌‌ها اساسا جهانی هستند و بنابراین قانون‌‌گذاری آنها باید به صورت جهانی باشد. متاسفانه در جهان کنونی، چنین قوانینی هنوز هم بسیار دور از دسترس می‌‌باشند. بسیاری از قانون‌‌گذاران هنوز هم سعی دارند آشنایی بیشتری با بلاک چین‌‌ پیدا کنند، چه رسد به اقتصاد توکن‌‌ها و تاثیر توکن‌‌ها بر اقتصاد جهان که بسیار پیچیده‌‌ترند.

در سال ۲۰۲۰ شاهد افزایش چشمگیر عرضه توکن‌‌های بهادار خواهیم بود. توکن‌‌سازی دارایی‌‌های غیرنقدینه افزایش خواهد یافت و قانون‌‌گذاران نیز به تدریج خود را با جهان جدید وفق خواهند داد. تعدادی از کشورها قوانینی را وضع خواهند کرد که نوآوری را سرکوب خواهد کرد، در حالی که عده‌‌ای دیگر قوانین خود را متناسب با جهان نوین وضع خواهند کرد. کشورهای دارای قوانین مطلوب و واضح میزبان استارت‌‌آپ‌‌های بیشتر خواهند بود و مزایای ناشی از افزایش فعالیت‌‌های اقتصادی روبه‌‌رشد را درو خواهند کرد.

۴. با پیچیدگی بیشتر هوش مصنوعی، اخلاقیات هوش مصنوعی به صورت گسترده درخواهد آمد

هوش مصنوعی (AI) همچنان با سرعتی خیره‌‌کننده در حال پیشرفت است. فناوری هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۰ با سختی‌‌های زیادی روبرو نخواهد شد، چرا که مراکز تحقیقاتی و شرکت‌‌های مختلف مخصوصا در ایالات متحده و چین در حال توسعه اپلیکیشن‌‌های AI جدید هستند. مسابقه سلاح‌‌های هوش مصنوعی همچنان ادامه خواهد داشت و با توجه به روند کنونی شدت نیز خواهد گرفت. چین از مزیت داده‌‌های تقریبا نامحدود برخوردار خواهد بود، در حالی که دنیای غرب به دلیل قوانین و مقررات مربوط به حریم خصوصی باید بازی هوشمندانه‌‌تری را انجام دهد و در نهایت راه‌‌حل‌‌هایی نوآورانه فراهم آورد.

بدین ترتیب، در سال ۲۰۲۰ شاهد پیشرفت‌‌های جدید در عرصه هوش مصنوعی خواهیم بود. هوش مصنوعی به چنان سطح و سرعتی خواهد رسید که اکنون قابل تصور نیست (به ۵۰۰ میلیون بازی قایم‌‌موشک فکر کنید که بیشتر نیز خواهند شد). به علاوه، یادگیری انتقالی (Transfer Learning) اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد و به پیشرفت‌‌های جدید در هوش مصنوعی ختم خواهد شد. یادگیری انتقالی به سیستم‌‌های AI این قابلیت را می‌‌دهد که مدل توسعه‌‌یافته برای یک کار خاص را به عنوان نقطه آغازین برای کار بعدی مورد استفاده قرار دهند. چنین چیزی باعث تسریع چشمگیر فرآیند یادگیری و همچنین افزایش انعطاف‌‌پذیری و تطابق سیستم‌‌های AI می‌‌شود.

اگرچه بیشتر این پیشرفت‌‌ها در محیط‌‌های تحقیقاتی صورت می‌‌گیرند، به تدریج شاهد ورود این نوع از هوش مصنوعی به عرصه تجارت خواهیم بود. زمانی که عموم مردم آشنایی بیشتری با این فناوری پیدا کنند، هوش مصنوعی قابل شرح (Explainable AI) و همچنین اخلاقیات هوش مصنوعی (AI Ethics) در سال ۲۰۲۰ گسترده خواهند شد. علاقه مردم به اخلاقیات هوش مصنوعی مشخصا در حال افزایش است و تعداد مقالات منتشرشده در این مورد رشد چشمگیری داشته است. البته باید هم به این صورت باشد.

بدین ترتیب، سازمان‌‌ها باید به توسعه هوش مصنوعی توجه بیشتری کنند، چرا که این فناوری فاصله زیادی تا کمال دارد. هوش مصنوعی اغلب اوقات جانبدارانه است. هوش مصنوعی جانبدارانه یک مشکل جدی است و حل آن بسیار سخت است، چرا که هوش مصنوعی با استفاده از داده‌‌های جانبدارانه آموزش داده شده و توسط انسان‌‌های جانبدار توسعه یافته است. هوش مصنوعی جانبدارانه و بدساخت باعث بروز مشکلاتی جدی برای مصرف‌‌کنندگان، سازمان‌‌ها و جوامع مختلف خواهند شد. مثال‌‌های مربوط به مشکلات ایجادشده توسط هوش مصنوعی بسیار زیاد است و به شیوه‌‌ای روزافزون توجه رسانه‌‌ها را به خود جلب می‌‌کنند، همانطور که در مورد مسئله کارت اعتباری “جنسیت‌‌گرایانه” اپل مشاهده کردیم.

اطمینان از اخلاقیات ماشینی در میان چالش‌‌های بعدی قرار دارد. مشکل پیش رو در ایجاد یک هوش مصنوعی که قابلیت رفتار اخلاقی را دارد این است که اخلاقیات می‌‌توانند متغیر، زمینه‌‌ای، پیچیده و تغییرپذیر باشند. برای وارد کردن ارزش‌‌های اخلاقی خود به عرصه هوش مصنوعی باید بحث‌‌هایی عمیق با گروه‌‌های سرمایه‌‌داری مختلف داشته باشیم و معتقدم که در سال ۲۰۲۰، توجه بیشتری به این موضوع حائز اهمیت معطوف خواهد شد.

۵. با گسترش اطلاعات دروغین از طریق هوش مصنوعی، اعتماد آنلاین کاهش خواهد یافت

فضای اینترنت با مشکلی جدی روبرو است و به صورت چند تکه درآمده است. حتی سر تیم برنرز-لی، بنیانگذار وب، اخیرا برنامه‌‌ای را راه‌‌اندازی کرد تا اینترنت را از دستکاری‌‌های سیاسی، اخبار دروغین، نقض حریم خصوصی کاربران و نیروهای مخرب دیگری نجات دهد که باعث می‌‌شوند دنیا وارد یک کابوس‌‌آباد دیجیتالی شود. برنامه قرارداد وب (Contract for the Web) از دولت‌‌ها، سازمان‌‌ها و شهروندان می‌‌خواهد که نسبت به امنیت دنیای وب تعهد داشته باشند. اینترنت اعتماد میان افراد و سازمان‌‌ها را از بین برده است. ناشناسی اینترنت باعث بروز رفتارهای مخرب زیادی شده است. این یعنی همه ما مشکلاتی جدی در زمینه اعتماد داریم یا همانطور که انجمن اقتصاد جهانی چند سال قبل عنوان کرد:

متاسفانه به نظر نمی‌‌رسد که بتوانیم اعتماد آنلاین را در سال ۲۰۲۰ برگردانیم. به لطف هوش مصنوعی، بات‌‌ها هم‌‌اکنون توانایی بیشتری در ساختن اخبار دروغین، هرج و مرج و پخش اطلاعات اشتباه پیدا کرده‌‌اند. در سال‌‌های گذشته مثال‌‌های زیادی دیده‌‌ایم که هوش مصنوعی به صورت عمدی برای آسیب‌‌رسانی به کار رفته است. در میان این مثال‌‌ها می‌‌توان به دیپ‌‌فیک‌‌ (Deepfake) اشاره کرد که برای ساختن اخبار دروغین و غلط‌‌‌ انداز یا دوربین‌‌های تشخیص‌‌دهنده چهره به کار می‌‌رود و حریم خصوصی افراد را نقض می‌‌کند. اگرچه توییتر اعلام کرده است که تبلیغات سیاسی را منع خواهد کرد، اما این حقیقت که فیسبوک از انجام چنین کاری سر باز می‌‌زند و حتی تبلیغات دروغین را نیز مسدود نمی‌‌کند، نشان می‌‌دهد که هیچ راه‌‌حلی برای برطرف کردن مشکل اعتماد از جانب شرکت‌‌های فعلی به دست نخواهد آمد.

تنها آن دسته از استارت‌‌آپ‌‌های جدید می‌‌توانند راه‌‌حل این مشکل باشند که مسئله اعتماد آنلاین را جدی می‌‌گیرند یا اینکه باید قوانینی وضع شوند که شرکت‌‌های فناوری بزرگ‌‌ را ناچار به پیشرفت می‌‌کنند. در سال ۲۰۲۰، قانون‌‌گذاری رفته رفته به سمت شفافیت، یکپارچگی و مسئولیت پیش خواهد رفت. با این وجود، چنین چیزی مطمئنا از جانب شرکت‌‌های فناوری بزرگ مانند فیسبوک یا گوگل به دست نخواهد آمد، علی‌‌رغم اینکه هردوی آنها بیانیه مربوط به وب بهتر را امضاء کرده‌‌اند. این شرکت‌‌ها تنها در صورتی تغییر خواهند یافت که مقررات آنها را مجبور کنند، اما از آنجا که قدرت لابی‌‌گری بسیار بالایی دارند، قوانین نیز برای ایجاد تغییر کافی نخواهند بود. چنین چیزی مانند یک دور باطل است که تنها یک دولت بسیار قدرتمند می‌‌تواند آن را در هم بشکند. جریمه‌‌های میلیارد دلاری از طرف اتحادیه اروپا قدمی درست در این راستا است، اما این شرکت‌‌ها آنقدر از تبلیغات درآمد دارند که واقعا هیچ اهمیتی به آن نمی‌‌دهند.

اگر واقعا قصد داریم با اطلاعات اشتباه ایجادشده توسط هوش مصنوعی در اینترنت مقابله کنیم، به یک وب جدید احتیاج داریم، جایی که اعتماد و شهرت تضمین‌‌شده هستند، هویت‌‌های خودنظارت‌‌گر به عنوان هنجار پذیرفته شده‌‌اند و مصرف‌‌کنندگان داده‌‌های خود را کنترل می‌‌کنند. اگرچه اکوسیستم غیرمتمرکز هنوز هم در حال توسعه است، اما در سال ۲۰۲۰ به تدریج شاهد اقداماتی صحیح در راستای درست کردن وب خواهیم بود.

۶. انسان‌‌های مجهز به ماشین باعث افزایش تولید خواهند شد

آینده بازارِ کار به صورت خودکار و افزوده خواهد بود. هوش مصنوعی نقشی مهم در نحوه کار ما خواهد داشت و محل کار را به شیوه‌‌ای اساسی تغییر خواهد داد. در میان مثال‌‌های آن می‌‌توان به کمک‌‌رسانی بات‌‌های سخنگو در مراکز تلفن، استفاده کارگران از استخوان‌‌بندی بیرونی (Exoskeleton) برای کاهش خستگی و مصدومیت ناشی از کار، استفاده از تشخیص چهره برای کمک به عضوگیری یا پایگاه‌‌های داده مستقل برای کمک به مهندسین داده اشاره کرد. شرکت‌‌ها اکنون به وضوح مزایای تعامل میان ماشین و انسان‌‌ها را درک می‌‌کنند.

یکی از فناوری‌‌هایی که در این زمینه پیشرو خواهد بود دوقلوی دیجیتالی (Digital Twin) است. دوقلوی دیجیتالی به کپی دیجیتالی یک شیء، فرآیند، کارخانه یا سازمان گفته می‌‌شود. این فناوری جهان فیزیکی و مجازی را با یکدیگر ترکیب می‌‌کند تا تعامل بی‌‌نقص میان دو موجودیت را برقرار سازد. دوقلوی دیجیتالی، شرکت‌‌ها را قادر می‌‌سازد تغییرات مورد نظر را در یک فرآیند، ربات یا کارخانه شبیه‌‌سازی کنند، قبل از اینکه واقعا آن تغییرات را اعمال کنند. به علاوه، دوقلوهای دیجیتالی دیدگاه‌‌هایی واقعی را در مورد این دارایی‌‌ها یا فرآیندها فراهم می‌‌آورند و بدین ترتیب به عنوان افزونه‌‌ای جدید برای سازمان عمل خواهند کرد.

هرچه یک سازمان بیشتر از هوش مصنوعی استفاده کند، انسانی‌‌تر خواهد شد و در همان حال تولید خود را افزایش خواهد داد. به عبارت ساده‌‌تر، از آنجا که هوش مصنوعی قادر است کارکنان را از وظایف اضافی یا ساده راحت کند، به آنها زمان می‌‌دهد بیشتر وقت خود را صرف مشکلات پیچیده‌‌تر کنند یا اینکه بهترین خدمت‌‌رسانی را به مصرف‌‌کنندگان داشته باشند. در سال ۲۰۲۰ سازمان‌‌های بیشتری اهمیت و ارزش دوقلوهای دیجیتالی و تعاملات انسان-ماشین را درک خواهند کرد و در نهایت هوش مصنوعی را در سازمان خود به کار خواهند گرفت.

۷. به لطف تراشه‌‌های تخصصی، Edge بالاخره فراگیر خواهد شد

بیشتر پردازش هوش مصنوعی در جهان کنونی در فضای ابری صورت می‌‌گیرد، به این دلیل که مدل‌‌های یادگیری پیچیده به قدرت رایانشی زیادی نیاز دارند. با این وجود، تعداد دستگاه‌‌های متصل به شدت در حال افزایش است و دیگر نمی‌‌توان به پردازش‌‌های هوش مصنوعی در مراکز داده مبتنی بر فضای ابری دل خوش کرد. به جای آن، این فرآیند در حاشیه شبکه‌‌ها و با استفاده از تراشه‌‌های هوش مصنوعی صورت خواهد گرفت.

این تراشه‌‌ها و سنسورهای کوچک به اشیاء توزیع‌‌شده اجازه خواهند داد تحلیل‌‌های پیچیده‌‌ای را به صورت دائمی انجام دهند. سال گذشته، گوگل به صورت رسمی از Edge TPU رونمایی کرد. این تراشه بسیار کوچک می‌‌تواند وظایف یادگیری ماشینی را در دستگاه‌‌های اینترنت اشیا (IoT) انجام دهد. همچنین، Arm پردازنده‌‌های هوش مصنوعی را تغییر داد تا آنها را برایEdge مناسب سازد و استارت‌‌آپ فرانسوی GrAI Matter Labs اولین تراشه هوش مصنوعی خود را تولید کرد که دارای تاخیر بسیار ناچیز و همچنین قدرت پردازش پایین است. همچنین ریزشتاب‌‌دهنده‌‌های AI که می‌‌توانند وظایف یادگیری ماشینی را در دستگاه‌‌های اینترنت اشیا انجام دهند، در حال گسترش هستند.

اینترنت اشیا بدون این ریزتراشه‌‌ها کار سختی در ایجاد ارزش برای کسب و کارها خواهد داشت، چرا که میلیون‌‌ها سنسور در Edge داده‌‌های بسیار زیادی را به وجود می‌‌آورند تا برای تحلیل جابجا شوند. تحلیل‌‌های Edge کمک خواهند کرد که از داده‌‌های ایجادشده توسط این سنسورها نهایت استفاده را ببریم و در همان حال به دستگاه‌‌ها اجازه می‌‌دهد به سرعت بر اساس اطلاعات به دست آمده عمل کنند.

پلتفرم Tractica پیش‌‌بینی کرده است که دستگاه‌‌های دارای قابلیت هوش مصنوعی- Edge تا سال ۲۰۲۵ دارای نرخ رشد ۲.۶ میلیارد دستگاه در هر سال خواهند بود، در مقایسه با سال ۲۰۱۶ که این عدد برابر با ۱۶۱ میلیون بود. بنابراین، در سال ۲۰۲۰ شرکت‌‌های فناوری بیشتری به کار طراحی تراشه‌‌های هوش مصنوعی پیچیده و نوین با قابلیت Edge خواهند پرداخت. ترکیب هوش مصنوعی، تراشه‌‌های کوچک و دستگاه‌‌های متصل به هم در نهایت به نسخه‌‌ای هوشمند از اینترنت اشیا منتهی خواهد شد که انقلاب صنعتی چهارم را در سال پیش رو رهبری خواهد کرد.

۲۰۲۰: سال ادغام

سال آینده وارد سومین دهه این قرن خواهیم شد و آینده جالب‌‌تر از هر زمان دیگری به نظر می‌‌رسد. به لطف ادغام فناوری‌‌های مختلف، سازمان‌‌ها می‌‌توانند تولید خود را بیشتر کنند و در همان حال هوشمندتر، سریع‌‌تر، خودکارتر و انسانی‌‌تر شوند.

اینترنت ۵G به تدریج برای عموم مردم در دسترس خواهد بود، اما در عین حال شرکت‌‌ها شبکه‌‌های ۵G خصوصی را راه‌‌اندازی خواهند کرد تا اپلیکیشن‌‌های صنعتی هوشمند خود را فعال سازند. در این سال شاهد اپلیکیشن‌‌های بلاک چین‌‌ی و همچنین بلاک چین‌‌‌‌های ادغامی بیشتری خواهیم بود، به جای اینکه از یک بلاک چین‌‌ برای تمامی امور استفاده کنیم. اکنون که بلاک چین‌‌ شهرت بیشتری به دست آورده است، توکن‌‌ها نیز مقبولیت بیشتری پیدا کرده‌‌اند. در واقع، توکن‌‌ها به عنوان سوخت اقتصاد غیرمتمرکز عمل خواهند کرد، اگرچه قانون‌‌گذاران سعی بر آن خواهند داشت که پا به پای فناوری پیش رفته و قوانینی وضع کنند که به جای سرکوب نوآوری آن را ممکن خواهد کرد.

علاوه بر پیشرفت‌‌های به دست آمده در عرصه فناوری لجر یا دفترکل توزیع شده (Distributed Ledger)، فناوری هوش مصنوعی نیز در سال ۲۰۲۰ پیشرفته‌‌تر خواهد شد. روش‌‌های آموزشی و یادگیری جدید باعث به وجود آمدن سیستم‌‌های AI پیشرفته‌‌تر خواهند شد. تعدادی از این سیستم‌‌های هوش مصنوعی بدون شک آسیب‌‌رسان خواهند بود و به همین دلیل توجه رسانه‌‌ها به اخلاقیات هوش مصنوعی افزایش خواهد داشت. بازیگران بدسرشت از هوش مصنوعی برای آسیب رساندن و ایجاد هرج و مرج استفاده خواهند کرد و در این راه نهایت استفاده را از اطلاعات اشتباه خواهند برد. در نتیجه، هرچه زندگی خود را بیشتر به صورت آنلاین سپری کنیم، اعتماد خود را بیشتر از دست خواهیم داد، چرا که متوقف ساختن اخبار و بات‌‌های دروغین بسیار مشکل است.

علی‌‌رغم جنبه منفی هوش مصنوعی، انسان‌‌ها و ماشین‌‌ها به شیوه‌‌ای روزافزون با یکدیگر تعامل و همکاری خواهند داشت. هرچه هوش مصنوعی و کارکنان با یکدیگر تعامل بیشتری داشته باشند، تولید نیز بالاتر خواهد رفت. در نهایت، شاهد حرکت هوش مصنوعی به سمت اج خواهیم بود، جایی که ریزتراشه‌‌های هوش مصنوعی باعث به وجود آمدن نسخه‌‌ای پیشرفته از اینترنت اشیا خواهند شد.

در سال ۲۰۲۰ فناوری‌‌ها با یکدیگر هم‌‌راستا و ادغام خواهند شد و زمانی که این اتفاق رخ دهد، اپلیکیشن‌‌ها و راه‌‌حل‌‌های هوشمند در دسترس خواهند بود. ادغام فناوری‌‌های مختلف سومین دهه‌‌ قرن جاری را شروع خواهد کرد و پیامدهای آن را می‌‌توان در سال‌‌های آینده احساس کرد.

منبع