اعلامیهها و دستورالعملهای SEC و پذیرش تدریجی ICO
عرضه اولیه سکه (ICO) شاید در حال حاضر به اندازه عرضه توکن بهادار (STO) بر سر زبانها نباشد، اما این موضوع باعث نشده کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده آمریکا (SEC) چشم تیزبین خود را از آنان بردارد. کمیسیون تا به حال تحقیقات خود درباره سازمان مستقل غیرمتمرکز (DAO) را در ژوئیه ۲۰۱۷ منتشر کرده است و اعلام کرد توکنهای ICO میتوانند جزو اوراق بهادار به حساب بیایند و دستورالعملها و هشدارهایی درباره ICO به سرمایهگذاران داده است.
در ابتدا هشدارهای SEC برای تاکید بر ماهیت بالقوه کلاهبردارانه و خطرناک ICO بود و اولین راهنمای خود برای سرمایهگذاران (Investor Bulletin) درمورد ICO را منتشر کرد و خلاصهای از نشانههای هشداردهنده از کلاهبرداری در سرمایه گذاری را در آن ارائه کرد. با این حال اگرچه در ادامه نیز این کار را با انتشار هشدارهای سرمایه گذاری دنبال کرد، اما دستورالعملهای تازه SEC لحن متعادلتری گرفتهاند و ICOها را به عنوان یک ویژگی تثبیتشده عرصه مالی شناختهاند که سرمایهگذاران باید نسبت به آن هشیار باشند.
به طور کلی صنعت کریپتوکارنسی نیز، از این رویکرد متعادل جدید و حسابشدهتر از جانب SEC نسبت به رمز ارزها استقبال میکند. با این وجود، گروههای متخصص در این صنعت خواستار دستورالعمل واضحتری از سوی SEC هستند، چون از نظر آنها نقاط خاکستری یا مبهم زیادی در طبقهبندی کمیسیون از رمز ارزها وجود دارد، و از نظر جامعه بلاک چین ضرورت دارد که چنین مسئلهای حل شود.
دستورالعملهای کنونی
اگرچه دستورالعملهای بهروزشدهی SEC از ماه مارس گذشته در دسترس قرار گرفته اند، اما این سازمان از چند ماه پیش با توییتهایی درمورد پنج چیزی که مردم باید درباره عرضه اولیه سکه بدانند، این موضوع را در رسانههای اجتماعی و به صورت عمومی مطرح کرد.
این پنج نکته هیچ اطلاعات جدیدی ندارند، اما شاید برای تازهواردان عرصه ICO مفید واقع شوند. علی رغم این موضوع، این اطلاعات قابل هضم و ساده، نشان دهنده آگاهی و توجه SEC نسبت به این موضوع است که رمز ارزها هم بین مصرفکنندگان معمولی طرفدار دارند و هم معاملهگران باتجربه به این ابزار مالی جایگزین علاقهمندند. چنین تشخیصی خود را به شکل پنج دستورالعمل ساده نشان داده است که در پایین آورده شدهاند:
- «ICOها میتوانند پیشفروش اوراق باشند». هشدار: رمز ارز ارائهشده به شکل فروش توکن باید تحت قوانین SEC قرار بگیرد و احتمالا باید در کمیسیون ثبت شود.
- «احتمالا به ثبتنام نیاز خواهد داشت». این هشدار دیگری است که میگوید برخی از توکنها احتمالا نیاز به ثبت در SEC پیدا میکنند.
- «توکنی که به شکل ICO فروخته میشود، میتواند نامهای زیادی داشته باشد». هشداری است که میگوید تغییر نام یک توکن باعث نمیشود توسط SEC به عنوان اوراق بهادار شناخته نشود.
- «ICO دارای ریسکهای بنیادین است». هشداری است که میگوید شاید برخی ICOها کلاهبرداری باشند. این نکته شامل یک هشدار دیگر است که حتی اگر ICO کلاهبردارانه نباشد، توکنهای فروخته شده در معرض خطر گم شدن، هک شدن یا حتی دستکاری قیمت قرار دارند.
- «پیش از سرمایه گذاری سوال کنید». توصیهای که از مصرفکنندگان میخواهد برای هر پرسش یا نگرانی که پیش از خرید توکنها دارند، پاسخ واضحی دریافت کنند.
دستورالعملهای SEC شامل چهار نکته دیگر برای سرمایهگذاران و حرفهایهای بازار (مثلا کارگزاریها) است. این نکات به ۵ دستورالعملی که در بالا گفته شد اضافه میشوند. مثلا سرمایهگذاران تشویق شدهاند تا درباره نحوه معامله توکنها تحقیق و بررسی کنند، درباره افراد و شرکتهای ارائهکننده توکن تحقیق کنند، آگاه باشند که شاید توکنها ممکن است به صورت بینالمللی معامله شوند (و بنابراین از دست SEC فرار کنند) و نسبت به پیشنهاداتی که «زیادی خوب هستند» مشکوک شوند.
در مقابل، به حرفهایهای بازار در دستورالعملهای اضافی توصیه شده تا قوانین اوراق بهادار را رعایت کنند، اگر اوراق بهادار به فروش میرسانند در کمیسیون ثبت شوند و از حفظ منافع سرمایهگذاران و مشتریان خود اطمینان حاصل کنند. در دستورالعملهای سرمایهگذاران و عموم مردم بیشتر بر این حقیقت تاکید شده است که توکنها میتوانند اوراق بهادار باشند چون وعده بازده سود در آینده را میدهند (یکی از بخشهای کلیدی آزمون Howey).
و در حالی که هنوز مسائل حلنشدهای باقی ماندهاند، این تاکید بر کاربردی بودن قانون اوراق بهادار توسط کریستین اسمیت (Kristin Smith) از انجمن بلاک چین و همچنین مدیر امور خارجی گروه کوینتلگراف مورد استقبال قرار گرفته است و ابراز کردهاند که تازهترین دستورالعملهای SEC گام مثبتی برای این صنعت به شمار میروند.
اینکه SEC به وضوح گفته است سازمانهایی که از توکن برای جذب سرمایه استفاده میکنند ذیل قوانین اوراق بهادار قرار میگیرند، خود گام مثبتی است. اما ماهیت این پروژهها بدان معناست که هنوز یک ناحیه خاکستری یا مبهم برای برخی توکنها وجود دارد. ما فکر میکنیم برخورد با توکنها به عنوان اوراق بهادار منطقی است چون به بستن شکاف اطلاعاتی بین سرمایهگذاران و سازندگان یک پروژه کمک میکند. این فضا بسیار پیچیده است، پس داشتن مقداری شفافیت در آن مسئله کلیدی به حساب میآید»
نرمش
برخلاف اینکه دستورالعملهای SEC پر از هشدار درباره خطرات ICOهاست، اما به نظر میرسد گام محسوسی در جهت برخورد با رمز ارزها به عنوان راهی مشروع برای سرمایه گذاری است. جی کلیتون (Jay Clayton) رییس کمیسیون بورس و اوراق بهادار، در نیمه اول سال ۲۰۱۸ از میزان کلاهبرداری که کمیسیون در فضای ICO با آن روبروست اظهار شگفتی میکرد و در همان حال تلاشهای مدیران اوراق بهادار کانادایی و آمریکایی برای درهم شکستن کلاهبرداریهای مربوط به ICO را تحسین میکرد. او ماه آوریل در کنفرانسی در شیکاگو گفت:
کلاهبرداران به این فضای جدید جذاب هجوم آوردهاند. به نظرم نباید من را متعجب میکرد، اما کرد
چنین اظهاراتی در عموم، این تصور را ایجاد کرد که SEC به ICOها به عنوان یک فضای تهی نامشروع نگاه میکند که همه را فریب میدهد. و اگرچه برخی از اظهارات اولیه کلیتون نشان میدهد که SEC پتانسیل خوبی در فروش توکن دیده است اما اعلامیهها و بولتنهای رسمی از طرف کمیسیون، این تصور را تشدید میکردند. مثلا SEC در ژوئیه ۲۰۱۷ یک راهنمای سرمایه گذاری منتشر کرد که حاوی بسیاری از توصیههایی مانند همان دستورالعملهای اخیر بود و دو بخش نتیجهگیری داشت که به طور ویژه به کلاهبرداری میپرداخت.
«اگر کلاهبرداری یا سرقت باعث شود شما یا سازمان صادرکننده توکن یا سکه مجازی، ارز مجازی، توکن مجازی ارز فیات خود را از دست بدهد، گزینههای بسیار اندکی برای بازگرداندن آنان خواهید داشت. سرویسهای کیف پول واسطهای، پردازشگران پرداخت و صرافیهای ارز مجازی که نقش مهمی در استفاده از ارز مجازی دارند، ممکن است در خارج از کشور مستقر باشند یا به صورت غیرقانونی فعالیت کنند».
به همین ترتیب در آگوست ۲۰۱۷ نیز کمیسیون یک هشدار سرمایه گذاری دیگر منتشر کرد که نه تنها بر کلاهبرداریهای ICO تمرکز داشت، بلکه سرمایهگذاران آینده را از این خطر که توکنهای فروخته شده، تحت ترفندهای «پامپ و دامپ» و دستکاریهای بازاری قرار میگیرند، آگاه کرد. این هشدار اعلام میکرد که:
دفتر آموزش و حمایت از سرمایهگذاران SEC درباره کلاهبرداریهای بالقوه حول سهام شرکتهایی که با عرضه اولیه سکه ارتباط یا ادعای شرکت در آنان را دارند، به سرمایهگذاران هشدار میدهد. این فریبها شامل طرحهای پامپ و دامپ و دستکاری بازار است که شرکتهای مدعی ارائه چنین تکنولوژیهایی را نیز در بر میگیرد
SEC در طول سال ۲۰۱۸ بهتدریج یک رویکرد کمتر سختگیرانه و شکاکانهای در قبال ICOها و کریپتو اتخاذ کرد، اگرچه کمیسیون در ماه نوامبر گزارش کرده بود که در دوازده ماه گذشته چندین رویداد فروش توکن را مورد تحقیق و بررسی قرار داده است و تعدادی از پیشفروشها را هم تعطیل کرده بود. این نرمش نسبی در دستورالعملهای اخیر و برخی سخنرانیها و اعلامیههای مدیران SEC هم واضح است.
اسمیت میگوید
به طور کلی، SEC رویکردی حسابشده اتخاذ کرده است چرا که نحوه قانونگذاری بر توکنها را ارزیابی میکنند. ما به عنوان یک صنعت فکر میکنیم که برخی گفتگوها هدف ما را بیان کردهاند: بیل هینمن (Bill Hinman) ژوئن گذشته درباره این موضوع سخن گفت و هستر پیرس (Hester Peirce) هم ارزیابی کلی از مسائل تنظیم مقررات ارائه کرده بود»
ارزیابی که اسمیت به آن اشاره دارد، زمانی بود که پیرس عنوان کرد تاخیر SEC در ارائه یک قانون روشن و قاطع، به صنعت کریپتو راهی میدهد تا طبق دینامیک و منطق خود به بلوغ برسد. در حالی که پیرس (یا همانطور که برخی او را «مادر کریپتو» نامگذاری کردهاند) یکی از افراد علاقه مند به کریپتوکارنسی در SEC است، نظرات او حداقل این معنی را دارد که افراد جدیدی در کمیسیون هستند که دیدگاه مثبتی نسبت به این صنعت دارند و نمیخواهند آن را محدود کرده و به آن هشدار دهند.
این احتمال وجود دارد که چنین نرمشی از طرف SEC به دو چیز ربط داشته باشد. اول اینکه کمیسیون با اتخاذ رویکردی سخت در پایان سال ۲۰۱۷ و سال ۲۰۱۸، حالا تا حدی مطمئن است که کنترل بهتری بر عرضه اولیه سکه دارد و اینکه در اعلامیههایش میانهرو و حسابشدهتر باشد.
دوم این حقیقت است که ICO و بازارهای گستردهتر کریپتوکارنسی در چند ماه گذشته ساکن بودهاند و به آرام شدن رویکرد SEC کمک کردهاند، اگرچه هنوز SEC ریسکهای ICOها را پررنگتر از منافعشان میبیند. این چیزی است که به عنوان مثال برای قانونگذاران بریتانیا رخ داده است و صرافیها و صادرکنندگان توکن به آن کمک کردهاند، کسانی که مشتاقانه به دنبال کسب مجوز یا وضعیت معاف از سوی SEC بودهاند.
بهعنوان مثال، نتیجه پژوهشهایی که در ماه ژانویه توسط مارکت واچ (MarketWatch) منتشر شد، نشان داد که تعداد شرکتهایی که به دنبال تایید اعتبار SEC برای فروش توکن بودهاند، ۵۵۰ درصد رشد داشتهاند. این افزایش حداقل به SEC نشان داده است که اگرچه کلاهبردارانی هم در این فضا وجود دارند، اما این صنعت باید جدی گرفته شود.
جزییات بیشتر
اما اگرچه SEC بهتدریج در اعلامیههای خود بر ابعاد کلاهبردارانه ICOها تاکید کمتری داشته است، صنعت کریپتو هنوز از دستورالعملها و رویکرد کنونی آن رضایت ندارد. برای مثال، Blockchain Association از ساده و قابل درک بودن آخرین توصیه کمیسیون درباره ICOها راضی است، با این حال اسمیت گزارش میدهد که این انجمن تجاری خواستار شفافیت بیشتر از سوی SEC است درباره اینکه توکنها چه زمانی اوراق بهادار هستند و چه زمانی نیستند.
ما به راهنماییهای بیشتر و فوری درباره نحوه طبقهبندی توکنهایی در شبکههای غیرمتمرکز به کار گرفتیم نیاز داریم. استدلالی قوی وجود دارد که میگوید نباید توکنها را اوراق بهادار به حساب آورد. این بزرگترین پرسشی است که این صنعت و قانونگذاران امروزه با آن روبرو هستند»
تاکنون SEC پذیرفته است که حداقل برخی رمز ارزها (مانند بیت کوین و اتریوم ) اوراق بهادار نیستند، در حالی که برخی سخنرانیها موضع مطلوبتری در قبال کریپتوکارنسی اتخاذ کردهاند. با این حال اسمیت تاکید دارد که این شرایط برای این صنعت کافی نیست و چیزی قطعی برای آینده آن ارائه نمیکند».
این سخنرانیها دستورالعمل رسمی نیستند و هنوز هم ضرورتی جدی وجود دارد که باید به آن پاسخ داده شود، چراکه نبود شفافیت مانع دنبال کردن پروژهها در ایالات متحده توسط توسعهدهندگان شده است. پرسشهای پیش روی SEC بسیار پیچیده هستند. موقعیت آنان با گذر زمان روشنتر شده است، اما هنوز هم پرسشهای مهمی هستند که باید پاسخ داده شوند».
کاملا مشخص نیست که این پرسشها چه وقت پاسخ داده خواهند شد، چیزی که برای هر استارتآپ و شرکتی که ایدهی فروش توکن در سر دارد گیجکننده است. با این حال افراد دیگری هم با انجمن بلاک چین موافقاند که SEC رویکرد کموبیش متعادلتری به ICOها و رمز ارزها اتخاذ کرده است و سعی نکرده محدودکننده عمل کند. این نظر اقبال وی. گاندم، رییس CryptoUK است:
فکر میکنم این رویکرد متعادل است. آنان (SEC) نگفتهاند که این یک سرمایه گذاری ضعیف/خطرناک است، فقط گفتهاند که سرمایهگذاران باید مراقب باشند، چیزی که برای سرمایه گذاریهای دیگر هم صادق است. به نظر من هم کمیسیون همهی کریپتو را اوراق بهادار نمیبیند. آنان به شنیدهها/مقالات اخیری که یک رمز ارز خاص را برجسته کرده و نحوه تعیین آن به عنوان اوراق بهادار ارجاع میدهند. پس باید هشیار باشند اما در عین حال به سازندگان توکن آزادی عمل بدهند»
شاید SEC دستورالعمل یا قانونی رسمی برای ICOها صادر نکرده باشد، اما نظرات گاندم بیانگر این ایده است که SEC برخلاف نگرانی اولیه نسبت به ICOها، به آنان فضایی برای کار و رشد داده است. البته شایان ذکر است که اگر SEC دستورالعملهای رسمی با جزییات بیشتر منتشر کند ممکن است صنعت کریپتوکارنسی بتواند رشد سریعتری داشته باشد، اما در حال حاضر توصیههای آنها نشان میدهد که به پذیرشی نسبی از فروش توکن رسیدهاند. در غیر این صورت به سرمایهگذاران و مصرفکنندگان هشدار میداد که از آن دوری کنند.