همایش رونمایی از پلتفرم هرمس ؛ اولین پروژه شبکه علمی بر بستر بلاک چین
دیروز ۹ دی ماه ۹۸، همایش رونمایی از پلتفرم هرمس ؛ اولین پروژه شبکه علمی بر بستر بلاک چین، در سالن همایشهای استاد مطهری واقع در دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد. پلتفرم هرمس یک شبکه آزاد برای حفظ مالکیت معنوی مؤلف، به اشتراک گذاری و فروش مقالات و پایاننامه های دانشجویان بر بستر بلاک چین است.
همایش رونمایی از پلتفرم هرمس ؛ اولین پروژه شبکه علمی بر بستر بلاک چین به همت شرکت سیتکس و با مشارکت جمعی از چهرههای شناخته شده حوزه بلاک چین، و همچنین اساتید و دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد. مهندس سید بدرالدین احمدی اجرا و راهبری این رویداد دو ساعته را بر عهده داشت و دکتر امید علی مسعودی دانشیار و مدیر گروه علوم ارتباطات دانشگاه سوره، مهندس داوود فرجزاده مدیر فناوری شرکت EMEW کانادا، دکتر صادق درّی مدیر آزمایشگاه بلاک چین دانشگاه تربیت مدرس، مهندس حجت عباسی مدیرعامل شرکت اینتلاویژن، مهندس حسین قریب مدیرعامل شرکت سیتکس، و مهندس بنیامین عباسی مدیر بخش فنی شرکت سیتکس، سخنرانان اصلی این رویداد بودند.

















بخش اول رویداد به معرفی فناوریهای مرتبط و موازی با فناوری بلاک چین اختصاص یافت و بخش دوم این رویداد با تمرکز بیشتر حول موضوع فناوری بلاک چین و تحول آفرینی آن در حوزه ژورنالهای علمی ادامه یافته و در انتها پلتفرم هرمس معرفی و به صورت زنده، از آن رونمایی شد.
از کجا مطمئنید که زمین تخت نیست؟
حجت عباسی سخنرانی خود را با چند پرسش چالشی شروع کرد؟
در حساب بانکی خود چقدر پول دارد؟ آیا مطمئنید که مالکیت آن برای شماست؟ آیا مطمئنید ارقام قبوض برق و گاز و تلفنی که پرداخت میکنید همیشه درست است؟ آیا مطمئنید که کد ملی شما فقط برای شماست؟ اگر به پاسخ این پرسشها شک دارید، بلاک چین راه حلی بسیار خوب برای حل مشکل اعتماد شما به نهادهای متمرکز و واسطه هاست.
حجت عباسی در ادامه بحث، به مشکلات موجود در جوامع آکادمیک و ژورنالهای علمی پرداخت و گفت:
همین حالا که من با شما صحبت میکنم، عده ای هستند که معتقدند زمین تخت است (کروی نیست) و برای هر پرسش و استدلالی هم جواب دارند. اما هیچ مقاله علمی در این خصوص نمیبینیم چرا که چنین مقالهای در همان ابتدای کار توسط داوران ژورنالهای علمی رد میشود. اما با نگرشی آزادانهتر، میتوان حداقل حق صحبت کردن و دیده شدن را برای این جامعه اندک، قائل شد. یکی از مشکلات اساسی تمرکزگرایی در ژورنالهای علمی همین جاست؛ پژوهش هایی که مخالف باورهای داوران ژورنالهای علمی باشند، اساساً هیچ جایی برای ظهور و دیده شدن ندارند. مشکلی که با استفاده از فناوری بلاک چین قابل حل است.
خلأهای فضای بلاک چین در ایران
مهندس حسین قریب در ابتدای سخنرانی خود، ضمن معرفی مختصر شرکت سیتکس و فعالیتهای این مجموعه، به برخی چالشها و مشکلات در پیشبرد فناوری بلاک چین و رمز ارز در ایران پرداخت. وی چالشهای پیش روی این صنعت را به دو بخش تقسیم کرد؛ بخش اول محافظه کاری های موجود در بدنه حاکمیت، که در همه جای دنیا و در برابر تمامی فناوریهای جدید وجود داشته و دارد. اما بخش دوم این چالش ها به درون اکوسیستم بلاک چین و رمز ارز در ایران باز میگردد.
قریب گفت:
در اکوسیستم بلاک چین ایران با دو مشکل اساسی مواجه هستیم؛ یکی نبود وحدتِ رویه در میان جامعه بلاک چین، و دیگری نبود بسترهای اجرایی این فناوری. افزایش وحدت رویه و تمرکز بر روی اشتراکات، باعث خواهد شد که مراکز تصمیم گیرنده دولتی، این فناوری و آثار آن را بسیار جدیتر ببینند و در فرایند قانون گذاری تعجیل کنند. همچنین نبود بسترهای اجرایی باعث شده است که مسئولان دولتی درک واضحی از پتانسیلهای این فناوری نداشته باشند.
وی در ادامه به چند مورد از فعالیتهای شرکت سیتکس در راستای کمک به رفع چالشهای مذکور پرداخت:
در همین راستا، شرکت سیتکس در سال ۹۷ همایشی در قالب مسابقه 'رگولاتوری رمز ارزها' برگزار کرد تا طعم این فناوری و مسائل مرتبط با قانون گذاری آن را به مسئولین بچشاند. هرچند که در ادامه راه، بسیاری از این راهکارها و هشدارها جدی گرفته نشد، و به مشکلاتی نیز دچار شدیم. امروز هم در راستای تقویت بسترهای اجرایی فناوری بلاک چین، پروژه هرمس معرفی و راهاندازی خواهد شد به امید آنکه طعم شیرین این فناوری در مرحله کاربرد و اجرا، به عموم جامعه و مسئولان ذیربط چشانیده شود.
هرمس؛ ایزد پیام رسان و آگاهی بخش
در دوران دانشجویی مقالهای میخواندم در ارتباط با کنترل و مدیریت حریم جنگلها در کشور سوئیس. گویا قرار بر این بوده است که حریم جنگلها را تقویت کنند تا از رشد جنگل به نواحی شهری جلوگیری شود؛ غافل از آن که ریشههای این درختان در زیر زمین به هم رسیده و در هم تنیده شده و شبکه ای از نودها (node) را تشکیل داده است. به عنوان مثال وقتی به تعداد خاصی از درختان نیترات میدادند تا بیشتر رشد کنند، این اتفاق صورت نمیگرفت. بلکه ریشه درختان، نیترات را در اختیار درختان کوچکتر و ضعیفتر میگذاشت تا همگی با هم رشد کنند. حالا داستان بلاک چین و داستان هرمس، برای من یادآور این خاطره است.
این چند سطر، خاطرهای بود که بنیامین عباسی مدیر بخش فنی شرکت سیتکس، در ابتدای سخنرانی خود تعریف کرد. وی مشکلات موجود در عرصه ثبت، اشتراک گذاری و حفظ مالکیت مقالات علمی را در ۴ مورد خلاصه کرد:
- عدم ایاد درآمد برای مؤلف، پژوهشگر، دانشجویان و اساتید
- عدم حفظ مالکیت معنوی و ردگیری مالکیت معنوی
- عدم توازن بین دانش تولیدی در رشتههای مختلف
- تمرکز تصمیم گیری در قطبهای دانش
بنیامین عباسی در ادامه، مزایای پلتفرم بلاک چینی هرمس را چنین برشمرد:
- حفظ مالکیت معنوی
- ایجاد انگیزه برای تولید کنندگان دانش
- نقد شوندگی رمز ارزها به پولهای رایج (دلار، ریال و …)
- تکمیل فرآیند تولید دانش و آزادسازی ایدهها
- غیرمتمرکز بودن شبکه توزیع
با جمع بندی موارد فوق میتوان تعریفی خلاصه و جامع از سامانه هرمس ارائه داد:
هرمس یک پلتفرم به اشتراکگذاری دانش بر پایه شبکه بلاک چین اتریوم و IPFS است که خواننده، منتقد، نویسنده و اساتید را به هم متصل میکند. در عینحال این فرصت را به تمامی کاربران میدهد که دانش بیشتری داشته باشند و با یکدیگر از طریق اشتراکگذاری علم تعامل داشته باشند. این پلتفرم یک منبع برای دانشجویان و افراد علاقهمند به دانش بوده و یک ساختار جدید را برای به اشتراکگذاری مقالات و ثبت مالکیت معنوی عرضه میکند و تلاش دارد که تغییراتی را در شیوه دسترسی افراد به دانش، از طریق تکنولوژی بلاک چین عرضه کند. ایجاد یک شبکه دانش غیرمتمرکز اصلیترین هدف این پلتفرم است. پلتفرم هرمس یک اکوسیستم قابل دسترس برای همه افراد است و انگیزش لازم را از طریق توکن اتریوم به خوانندهها، منتقدین، مؤلفین و اساتید میدهد، این توکن از طریق قراردادهای هوشمند بین آنها به اشتراک گذاشته خواهد شد.
فرایندهای عملیاتی پلتفرم هرمس
همچنین نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدات پیش روی این پروژه در قالب زیر دسته بندی میگردد:
تحلیل SWOT از پروژه هرمس
بنیامین عباسی در پایان ارائه خود، نقشه راه اقدامات بعدی پلتفرم هرمس را در مراحل زیر دسته بندی کرد:
- اضافه شدن قابلیت افزودن نقش های مکمل مانند اساتید راهنما، دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی و سازمان های دولتی
- رایگان شدن فرآیند ثبت مقاله و مالکیت معنوی و دریافت کد ORCID برای مولفین
- قابلیت رهگیری Referral در مقالات و کمک به افزایش Citation
- اضافه شدن دیگر فعالان حوزه های آکادمیک (پژوهشگران، انتشارات، تبلیغات و …)
- توکنایز کردن رفتار کاربران (حوزه های مورد علاقه و حجم تعامل کاربر روی مقالات)
- ایجاد فضای خیرین علمی
وی در گفتگو با خبرنگار فینمگ اظهار داشت:
نام هرمس با الهام از یکی از اسطورههای (خدایان) یونان باستان انتخاب شده است که قدرت سفر بین جهانهای مختلف را داشت و دسترسیاش به دانش بدون محدودیت بود.
در پایان این مراسم ضمن ارائه گواهی نامه حضور در این همایش، از حاضران جلسه تقدیر شد.
در اینجا گفتگوی فینمگ با بنیامین عباسی مدیر بخش فنی شرکت سیتکس را مشاهده میکنید