مشکلات و چالش های پیش روی استیبل کوین ها
استیبل کوین ها (Stablecoins) راه حلی برای رفع مشکل نوسان قیمت در رمز ارزهایی مانند بیت کوین هستند. در این مقاله میخواهیم به بررسی مشکلات و چالش های پیش روی استیبل کوین ها، مواضع کشورها در برابر آنها و همچنین آینده پیش روی آنها بپردازیم.
چالش های پیش روی استیبل کوین ها
یادآوری: استیبل کوین نوعی رمز ارز است که اغلب ارزش آن به یک دارایی دیگر گره خورده است. این دارایی میتواند ارز فیات، فلزات گرانبها یا انواع دیگر رمز ارز باشد.
با موج جهشهای قیمتی که در رمز ارزهایی بزرگ همچون بیت کوین (BTC) رخ میدهد (گاه در عرض چند ثانیه) برخی این گونه استدلال میکنند که استفاده از آنها به عنوان واسطه مبادله تقریبا ناممکن است. در آغاز روز یک فنجان قهوه میخرید و پس از خوردنش هنگامی که میخواهید هزینهای را بپردازید میبینید ۲۵% گرانتر شده است.
استیبل کوین ها میکوشند به شیوه وثیقه این مشکل را حل کنند. این کار به شکلهای گوناگونی انجام میشود. در برخی موارد به ازای هر استیبل کوینی که در گردش است ۱ دلار در جایی اندوخته میماند یا ممکن است به جای آن یک گرم طلا نگهداری شود. از آنجایی که دلار و فلزات گرانبها دچار نوسانات شدید قیمتی نمیشوند، استیبل کوین جنبه منفی ناپایداری را از معادله حذف میکند. استیبل کوینها میتوانند هنگامی که بازارها در شرایط نزولی (خرسی) هستند، برای دوستداران کریپتو نقش یک منزلگاه امن را بازی کنند.
مشکل کجاست؟
برخی از بزرگترین بازیگران بازار استیبل کوین به نداشتن شفافیت متهم شدهاند.
تتر (Tether) هفتمین رمز ارز بزرگ جهان با سرمایه ۴ میلیارد دلاری در بازار است. تتر وعده میدهد که هر یک از واحدهایش «۱۰۰ درصد» با دلار امریکا پشتیبانی میشود، ولی چند سالی است که این ادعا زیر سوال رفته و تتر را با یک سری مشکلات حقوقی روبهرو ساخته است.
منتقدان حوزه کریپتو از مدتها قبل خواستار آن هستند که تتر به صورت مستقل مورد حسابرسی قرار گیرد تا درستی ادعاهایش مشخص شود ولی تتر تاکنون به این خواسته تن نداده است. تغییراتی که چندی پیش در وبسایت این استیبل کوین به وجود آمد نشان میدهد که پشتوانه کوین تتر داراییهای دیگری به جز دلار هم هست. گفته شده که این داراییها میتواند وامهای تایید شده را نیز دربرگیرند. از سوی دیگر وکلای اپراتور تتر تایید کردهاند که این استیبل کوین با کسری از اندوخته اداره میشود. این وکلا در اسناد دادگاه فاش کردند که شرکت تتر تنها برای پشتیبانی از ۷۴% عرضهی خود پول در اختیار دارد. همچنین در دادگاه آشکار شد که این شرکت «بخش کوچکی از اندوختههای خود» را به صورت بیت کوین نگهداری میکند. قاضی دادگاه عالی نیویورک از تتر پرسید چرا داراییهای خود را در ارز ناپایدار نگه میدارد در حالی که وظیفهی اصلیاش خنثی کردن ناپایداری اینگونه ارزهاست.
به گفته دفتر دادستانی کل نیویورک کمپانی تتر ۸۵۰ میلیون دلار از پولهای خود را صرف جبران زیانهای بیت فاینکس (Bitfinex) کرده است که یک صرافی زیرمجموعهی تتر است. این امر روی اعتماد به استیبل کوین های متمرکز تاثیر میگذارد.
برخی استیبل کوین های غیر متمرکز نیز با مشکل روبهرو شدهاند. DAI ، یک توکن ERC-20 که با نسبت ۱:۱ به دلار پیوند داده شده، با استفاده از وثیقه اتر (ETH) نرخ مبادله آن حفظ شده است. با این وجود DAI چندین بار برای نگه داشتن خود در سطح $۱ دچار مشکل شده است.
موضع قانونگذاران در برابر استیبل کوین چیست؟
همچون دیگر رمز ارزها، از چالش های استیبل کوین ها، چشمانداز قانونی مبهم و نامشخص است.
ژاپن کشوری پیشرفته است که نسبت به دیگر کشورها موضع دوستانهتری در قبال کریپتو و رمز ارز دارد. به نظر میرسد این کشور پرچمدار یافتن مسیر قانونمند ساختن استیبل کوینها میباشد. توکیو باور دارد که این رمز ارزها میتوانند پرداخت را سریعتر و ارزانتر نمایند و کارگران خارجی با آنها میتوانند برای خانوادهای خود در کشورهای دیگر پول بفرستند. با توجه به اینکه در سال ۲۰۱۸ کشورهای در حال پیشرفت بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار در مسیرهای پرداخت جهانی جابهجا کردهاند و نیروی کار مهاجر در این شرایط مجبور است کارمزد بالایی با میانگین ۷% بپردازد، این رویکرد توکیو منطقی به نظر میرسد.
امریکا به مراتب رویکرد محتاطانهتری نسبت به رمز ارزها داشته است. به نظر میرسد رویکرد این کشور بستگی به نحوه پایدار شدن کوینها خواهد داشت. به این ترتیب شرایط استیبل کوینهایی که از دلار به عنوان پشتوانهی آنها استفاده شده متفاوت از رمز ارزهایی خواهد بود که ارزش ناپایدار دارند و در آنها تنظیم عرضه و تقاضا به شیوهی الگوریتمی انجام میشود.
با اینکه «مقررات» در دنیای کریپتو دست و پاگیر تلقی میشود، برخی کارشناسان بر این باورند که وجود رهنمودهای روشن از سوی نهادهای مالی به رشد استیبل کوینها و به طور کلی حوزه کریپتو کمک میکند. تیموتی ماساد (Timothy G. Massad) پژوهشگر ارشد دانشکده دولتی جان اف کندسی دانشگاه هاروارد باور دارد که تقویت قوانین باعث حمایت بهتر از سرمایهگذاران کریپتو، ایجاد انگیزهی نوآوری، کاهش موارد به کارگیری رمز ارزها برای کارهای غیرقانونی و پایین آمدن درصد حملات سایبری میشود.
در ماه آگوست بانک مرکزی اروپا هشدار داد که ابهام در قوانین میتواند استیبل کوینها را با مشکل روبهرو سازد.
راه حل چیست؟
یکی از راههای ایجاد اعتماد و چیره شدن بر چالش های پیش روی استیبل کوین ها، شفافیت کامل است.
رقبای تتر کوشیدهاند با بهرهبرداری از نقطه ضعف این پلتفرم (یعنی عدم شفافیت) دفاتر خود را به روی عموم باز کنند و به همه اطمینان دهند که کوینهایشان کاملا از پشتیبانی دلار امریکا برخوردار است. یکی از این محصولاتUSDK است که در ژوئن ۲۰۱۹ راهاندازی شده. یک استیبل کوین ERC-20 که حاصل همکاری کمپانی بلاک چینی اوکی لینک (OKLink) و شرکت بازرگانی پرایم تراست (Prime Trust) است که دارای مجوز رسمی از امریکا است و مبالغ آن به صورت مستقل امانتگذاری شده است. اپراتور این استیبل کوین میگوید امکان تبدیل میان USDK و دلار امریکا را با نرخ مبادله ۱:۱ تضمین میکند و ارزش پولی این کوین ۱۰۰ درصد اندوخته شده است. موسسه مستقل حسابرسی آرمانینو (Armanino) هر ماه میزان دلارهایی که شرکت پرایم تراست برای توکنداران USDK نگه میدارد را گزارش میکند تا این استیبل کوین بیشترین شفافیت ممکن را در برابر مردم داشته باشد. همچنین، حسابرسی روی قراردادهای هوشمند از سوی شرکتهای دیگر همچون سرتیک (Certik) و اسلومیست (Slowmist) انجام میگیرد.
USDK با فراهم کردن امکان مبادله در صرافیهای ممتاز مانند OKEx و Bitfinex نقدینگی لازم را در اختیار بازیگران مالی میگذارد تا بتوانند به خوبی از این استیبل کوین استفاده کنند.
آیا استیبل کوین ها به پذیرش عمومی خواهند رسید؟
امکان آن هست ولی موانعی در این مسیر وجود دارد.
پیشتر در سال جاری شرکت فیسبوک از برنامههای خود برای لیبرا (Libra) پرده برداشت. رمز ارز فیسبوک قرار است به وسیلهی سبدی از داراییها پشتیبانی شود که در آن ارزهای فیات بزرگ همچون دلار امریکا، ین، یورو و پوند هم هستند. رویای فیسبوک این است که امکان ارسال و دریافت پول را میان میلیاردها نفر از کاربران خود اجرایی کرده و مرزها را در این جابهجایی بیتاثیر سازد. چنین دستاوردی میتواند بازار پرداخت را در جهان دگرگون سازد. اما تاکنون دولت آمریکا و چند کشور دیگر در مقابل این رمز ارز ایستادهاند، زیرا سیاستمداران امریکایی و دیگر کشورها میترسند این پروژه جایگاه دلار و دیگر ارزهای فیات را تضعیف کرده و حتی اقتصاد جهان را تهدید کند.
والمارت که با فروشگاههای زنجیرهای شناخته میشود، یکی از بزرگترین خردهفروشهای جهان است. این شرکت چندی پیش آستینها را بالا زد تا وارد گود کریپتو شود. طرح موجود این شرکت نشان میدهد که والمارت قصد دارد همانند فیسبوک یک رمز ارز بسازد و دلار امریکا را پشتوانه آن کند. گویا والمارت میخواهد سیستم تبدیل استیبل کوین خود را در برخی فروشگاهها برقرار کند. راه افتادن چنین سیستمی برای آن دسته از مشتریان که از خدمات بانکی استفاده نمیکنند، یک مزیت و برای شرکتهای کارت اعتباری و بدهی یک سردرد بزرگ خواهد بود. کوین تلگراف گزارش میدهد که به باور برخی کارشناسان والمارت در این مسیر نسبت به لیبرای فیسبوک با موانع قانونی کمتری روبهرو خواهد شد.
این پروژهها استیبل کوین را مورد توجه مردم قرار داده و باعث شده بسیاری از مردم برای نخستین بار مفهوم بلاک چین، کریپتو و کاربردهای آنها را از این طریق بفهمند. در ماه فوریه استارتآپ استیبل کوین Reserve گزارشی منتشر کرد و در آن مدعی شد استیبل کوینها در فراگیر شدن استفاده از تکنولوژیهای کریپتو نقش اصلی را بازی میکنند و این مساله برای کشورهایی مانند ونزوئلا و آنگولا که دچار ابرتورم شدهاند اهمیت ویژه دارد. در چند ماه گذشته حجم مبادلات استیبل کوین به طور پیوسته افزایش یافته و میرود رکورد سرمایه بازار در آینده نزدیک شکسته شود.
استیبل کوینها در سال ۲۰۲۰ چه شرایطی خواهند داشت؟
در سال ۲۰۲۰ شاهد راهاندازی پروژههای بزرگ و احتمالا افزایش مشکلات قانونی خواهیم بود.
در ماههای پیشرو فیسبوک و والمارت را زیر نظر میگیریم تا ببینیم پروژههایشان چگونه پیش میرود. از سوی دیگر شاهد هستیم که کشورها در گوشه و کنار دنیا از برنامههای خود برای ساخت ارزهای دیجیتال ویژهی خودشان خبر میدهند. به نظر میرسد قانونگذاران راهی ندارند به جز ایجاد یک بستر کاملا شفاف که استیبل کوینها را به خوبی در اقتصاد جای دهد. با این وجود ممکن است کشورهایی مانند هند همچنان در مسیر ممنوع کردن کامل کریپتو گام بردارند.
در خود جامعه کریپتو نیز سال پیش رو میتواند سال آغاز همکاری صرافیها با یکدیگر به منظور افزایش محدودهی جغرافیایی دسترسی به استیبل کوینها باشد. این اقدام بخشی از رویکرد تلاش برای رفع تبعیض و گسترش خدمات مالی است. USDK با ورود به دو صرافی OKEx و Bitfinex حرکت در این راستا را استارت زده است؛ حرکتی که به معنای بهره بردن از پایگاه کاربری وسیعتری خواهد بود.