کتاب بلاکچین برای حقوقدانان ۱.۷ میلیون نفر خواننده داشته است
تصور کنید که میخواهید یک قرارداد هوشمند برای روابط تجاریتان ایجاد کنید تا در صورت حصول شرایط خاص به صورت خودکار ضمانت اجرای آن عملی شود. در این شرایط تنها به یک وکیل نیاز نخواهید داشت، بلکه باید برنامهنویسانی باشند که این کار را برای شما انجام دهند. تاثیر فناوری بر حقوق به اندازه گسترده شده که کتابی با نام بلاکچین برای حقوقدانان ۱.۷ میلیون نفر خواننده داشته است. اما موضوع به این جا ختم نمیشود و تغییر مرزها و بخشهای حقوقی به دلیل تاثیر فناوری ادامه دارد.
بلاکچین برای حقوقدانان (Blockchain For Lawyers) کتاب الکترونیکی است که اخیرا توسط شرکت فناوری حقوقی استرالیایی به نام Legaler منتشر شده است که ظرف دو هفته گذشته حدود ۱.۷ میلیون خواننده داشته است. این تعداد خواننده در زمینه بلاکچین، فناوری حقوقی و صنعت حقوق نشانه چیست؟ واضح است که بلاکچین و هوش مصنوعی از منظر حقوق موضوع داغی درنظر گرفته میشوند. همچنین این عرصه فرصت مناسبی برای سرمایهگذاری است. سال گذشته رکورد یک میلیارد دلار در صنعت فناوری حقوق زده شد. شور و شوق جهانی برای فناوری را میتوان در کنفرانس the Global Legal Hackathon و بسیاری از رویدادهای مشابه که توسط سازمانهای حقوقی در سراسر جهان برگزار میشوند، مشاهده کرد.
فناوری پدیدهای است که باعث میشود تا حقوق را از مرزهای تخصصی خود به صنعتی بدون مرز بکشاند.
اما چرا با وجود کتابها و مقالات متعدد در زمینه فناوری حقوقی کتاب Legaler تا این اندازه توجهات را به خود جلب کرده است؟ یک توضیح ساده تلاش برای تطبیق و تحلیل فناوری بلاکچین با حقوق است. البته این کتاب همچنین چارچوبی برای فهم هوش مصنوعی، نرمافزارها، رایانش ابری و دیگر فناوریهای پیشرفته به منظور پاسخگویی به تقاضای مصرفکننده برای شفافیت، کارآمدی، مقیاس پذیری و کاهش هزینه ارائه میکند. انگیزه بی پایانی به ویژه برای تازهکاران در زمینه فهم این ابزارها و مدلهای جدید و نیز اهمیت آنها وجود دارد.
علاقه زیادی در زمینه مدلهای جدید خدمات حقوقی، فناوری حقوقی و تغییرات ایجاد شده در این زمینه وجود دارد که نشانگر این است که امروزه مدلها و ابزارهای جدید در فضای تخصصی مورد استفاده قرار میگیرد. امروزه حقوق تنها مختص به حقوقدانان نیست، بلکه شامل افراد بدون مدرک حقوقی میشود که نقش مهمی در زمینه توسعه و پیشرفت حقوق دارند. پیشتر کنترل این صنعت در اختیار حقوقدانان بود، اما امروزه موکلان نیز سهم مهمی در خصوص کنترل این صنعت دارند. این شرایط تاثیر مهمی بر فعالیتهای حقوقی و به طور کلی در اقتصاد خواهد داشت.
رویهها و خدمات حقوقی در حال تغییر هستند. موضوعات جدیدی در عام حقوق مانند ارزهای رمزنگاری شده، امنیت سایبری و حقوق اینترنت مطرح شده که این دانش در تلاش است تا پاسخهای مناسبی به تغییرات مذکور در عصر دیجیتال بدهد. در عین حال برخی از رویههای سنتی حقوق مانند تحقیقات، بررسی اسناد وغیره امروزه به صورت خودکار انجام میشوند و دیگرهای بخشهای تخصصی حقوق از قبیل شرکتهای حقوقی نقشی در آن ندارند. تغییرات همچنان به سرعت ایجاد میشوند و تکیه بر ماشین و افراد غیرحقوقی بیشتر میشود. ظهور صنایع و نیاز به ارائه خدمات جدید موجب شده تا برای پشتیبانی و پاسخ به نیازها تنها به وکلا و حقوقدانان نیاز نداشته باشید بلکه مهارتهای فکری بسیاری وجود دارند که امروزه در این زمینه به آن نیازمندیم. بسیاری از دانشجویان حقوق با موضوعات در آینده مواجه خواهند شد که هنوز برای آنها توضیح داده نشده است. این بدان معنی است که حقوقدانان امروزی برای پاسخ به این موضوعات باید خود دست به کار شده و آموزشهای لازم را ببینند.
مسائل و موضوعات جدید حقوقی که تا چندی پیش جزو مسائل کم اهمیت و جانبی بودند، امروزه تبدیل به مهمترین و داغترین موضوعات حقوق شدهاند. چالشهای پیچیده کسبوکارهای نوین نیازمند فناوری، فرآیندهای مختلف و ایجاد علوم میان رشتهای و بین رشتهای است که برخلاف دانش سنتی حقوق میتوانند پاسخ مناسبی به این نیازها بدهند. ترکیب مسائل سنتی حقوق با موضوعات جدید به پارادایم جدیدی برای خدمات حقوقی تبدیل شده است. به عبارت سادهتر حقوق تبدیل به یک بازی تیمی با بازیکنان مختلف شده است.
بسیاری از وکلا و بخشهای مختلف حقوقی فعلی در مورد آینده خود نگران هستند، چراکه مانند بسیاری دیگر از بخشهای جامعه این بخش نیز به سرعت در حال تغییر است و این شرایط به آموزش مداوم و تعهد به یادگیری مادامالعمر نیاز دارد. امروزه صنعت حقوق سریع و پویا در حال حرکت است و شباهت کمی به آنچه دارد که دانشکدههای حقوق به دانشجویان خود میآموزند. این موضوع دلیل دیگر جذابیت کتاب بلاکچین برای حقوقدانان است.
بلاکچین برای حقوقدانان
استیو قیاسی (Stevie Ghiassi) مدیر Legaler و نویسنده کتاب بلاکچین برای حقوقدانان تلاش میکند تا چگونگی استفاده از بلاکچین را در صنعت حقوق آسان کند. قیاسی با اصطلاحات عامیانه و اصول اولیه فناوری بلاکچین را توضیح میدهد. او درباره بلاکچین میگوید: “نوآوری عمیقی که منجر به اعتماد دیجیتال در عرصه دیجیتال میشود و در زمینههای مختلف زندگی ما را تحت تاثیر قرار میدهد”.
قیاسی ادعا میکند که بلاکچین مرحله جدیدی از روند تکامل اعتماد است و بدون شک مهمترین مفهوم ایجاد شده در سازماندهی سازمانهای انسانی است. جوامع ابتدا به شکل قبیله و اجتماعهای کوچک انسانی بودند، در این دوران اعتماد افراد تنها متکی به فرد و قبیله بود. با توسعه جوامع، اعتماد رسمی به دولتها و شرکتها جایگزین اعتماد شخصی شد. فناوری بلاکچین اما نشاندهنده دوره جدیدی از اعتماد شفاف و توزیعشده است که توسط شبکههای غیرمتمرکز مانند بیت کوین و اتریوم آسان میشود.
چرا باید به صنعت حقوقی توجه کنیم؟ قیاسی استدلال میکند که میزان اعتماد افراد به یکدیگر و اینکه چگونه این اعتماد را در روابط خود مدیریت میکنند اغلب به واسطه حقوقدانان به ویژه وکلا انجام میشود. با توجه به به تغییرات ایجاد شده در این زمینه، نقش حقوقدانان نیز تغییر کرده است. با ایجاد و ترکیب فناوریهای نوظهور مختلف از قبیل ارزهای رمزنگاری شده، بلاکچین، قراردادهای هوشمند و اثبات دانایی صفر، کسبوکارهای جدیدی ایجاد میشود که واسطههای قبلی را حذف، موجب کاهش هزینهها و دسترسی بیشتر به خدمات حقوقی میشوند. این فرآیندها در حال حاضر ایجاد شده و با سرعت در حال پیشروی هستند. به زودی ما شاهد حضور هوش مصنوعی، پلتفرمهای مختلف و معیارهای مبتنی بر فناوری در این عرصه خواهیم بود که موجب میشود تا موکلان در زمان کوتاهتر، با هزینه کمتر و خدمات متنوعتر به اهداف خود دست پیدا کنند.
قیاسی آینده صنعت حقوق را به همگان معرفی میکند. او مدرک حقوق ندارد و در پروفایل Linkedin خود نوشته است که “تمامی دانشهای مورد نیاز حقوقی از ترم اول تا هفتم کسب شده است”. او درک درستی از آینده صنعت حقوق دارد و اهداف روشنی برای خود ترسیم کرده است. “به دنبال ایجاد دنیایی بهتر از طریق ارائه خدمات حقوقی و گسترش عدالت به کمک فنارویهای نوین مانند بلاکچین و تمرکز زدایی“. قیاسی حقوقدان نیست اما حرفه و ابزارهای مرتبط با حقوق را به خوبی میشناسد.
نتیجهگیری
عصر جدید زمان شگفتانگیز و جالبی برای صنعت حقوق است. حقوق که قبلا اختصاص به یک انجمن خاص (حقوقدانان) داشت، امروزه تبدیل به یک اجتماع جهانی شده است. ابتدا محدوده و مرزهای مشخصی داشت، اما امروزه تبدیل به یک دانش متنوع و چندرشتهای شده است. ابزارهای و منابع حقوق امروزه توسعه پیدا کرده و مختص به منابع گذشته نیست. حقوق دیگر تنها منحصر به حقوقدانان نیست بلکههای طیف وسیعی از افراد با دانشها و تخصصهای ویژه در این عرصه فعالیت میکنند که این شرایط منجر به گسترش و بهبود خدمات حقوقی شده است.
بسیاری از افراد خود را با تغییرات جدید منطبق میسازند و برخی نیز با آن مخالفت خواهند کرد. اگرچه فرایند تغییر همچنان ادامه دارد و ما باید خود را بیش از پیش با آن تطبیق دهیم.
کتاب استیو قیاسی حقوقدانان را تشویق میکند تا آن را به عنوان یک ابزار برای ارائه خدمات بهتر به موکلان مورد استفاده قرار بدهند. بدون شک این کتاب مستحق بررسی و گفتگوی بیشتری است. امیدواریم این روند ادامه پیدا کند.