لیست سیاه پولشویی اتحادیه اروپا حالا شامل عربستان سعودی نیز میشود
مدیر اجرایی اتحادیه اروپا روز چهارشنبه گفت این کمیسیون اروپایی اظهار داشته است که عربستان سعودی، پاناما، نیجریه و سایر حوزههای قضایی را به لیست سیاه کشورهایی که به دلیل کنترل ضعیف در زمینه تامین مالی تروریسم و پولشویی موجب خطر میشوند اضافه میکند.
این حرکت در راستای سرکوب پولشویی در پی چندین رسوایی در بانکهای اتحادیه اروپا صورت گرفت، اما توسط چند تا از کشورهای عضو اتحادیه اروپا، از جمله بریتانیا که نگران روابط اقتصادی خود با کشورهای جزو لیست، بویژه عربستان سعودی است مورد انتقاد قرار گرفت.
دولت عربستان سعودی طی بیانیهای که توسط آزانس خبری عربستان منتشر شد اظهار داشت که از این تصمیم پیشمان است و افزود: “تعهد عربستان سعودی به مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم یک اولویت استراتژیک است.” به رغم فشار برای مستثنا ساختن ریاض ازاین لیست، ریاست این کمیسیون تصمیم گرفت که این کشور را جزو کشورهای لیست سیاه بیاورد، و در ماه ژانویه گزارشی که توسط رویترز منتشر شده بود را تایید کرد.
پاناما گفت که این کشور باید از فهرست حذف شود، زیرا اخیرا مقررات قویتری را علیه پولشویی تصویب کرده است.
حضور این کشورها در لیست، به غیر از اینکه موجب بدنامی آنها میشود، روابط مالی آنها با بانکهای اتحادیه اروپا را نیز پیچیده میکند. بانکهایی که فعالیت آنها ممنوع شده است مجبور میشوند که بررسی بیشتری روی پرداختهای مرتبط با نهادهای واقع در کشورهای عضو لیست سیاه داشته باشند. تعداد کشورهای ذکر شده در لیست سیاه از ۱۶ کشور افزایش یافته و اکنون به ۲۳ کشور رسیده است. کمیسیون اعلام کرد که حوزههایی با “نقصهای استراتژیک برای مبارزه با پولشویی و مقابله با رژیمهای تامین مالی تروریستی” را به این لیست اضافه کرده است.
سایر اعضای جدید این لیست عبارتند از لیبی، بوتسوانا، غنا، ساموآ، باهاما و چهار منطقه ایالات متحده آمریکا از جمله ساموای آمریکایی، جزایر ویرجین ایالات متحده، پورتوریکو و گوام. سایر کشورهای ذکر شده در لیست عبارتند از افغانستان، کره شمالی، اتیوپی، ایران، عراق، پاکستان، سریلانکا، سوریه، ترینیداد و توباگو، تونس و یمن.
بوسنی، گویان، لائوس، اوگاندا و وانوتو از این لیست حذف شدند.
تاثیر منفی روی کسب و کار؟
۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا در حال حاضر یک ماه وقت دارند تا این لیست را تایید کنند؛ البته میتوان این مدت زمان را به دو ماه افزایش داد. اعضای اتحادیه میتوانند این لیست را با رای اکثریت واجد شرایط رد کنند. یکی از اعضای کمیسیون اتحادیه اروپا به نام ورا جورووا (Vera Jourova)، که این لیست را پیشنهاد کرد، در یک کنفرانس خبری گفت که مطمئن است که دولتها جلوی آن را نخواهند گرفت.
او گفت که این اقدام ضروری است، زیرا “خطرات مثل یک آتش ناگهانی بخش بانکداری را در بر میگیرد.”
اما نگرانی ها همچنان ادامه دارد. بریتانیا، که قصد دارد در تاریخ ۲۹ مارس از اتحادیه اروپا خارج شود، روز چهارشنبه اعلام کرد که این لیست میتواند “کسب و کارها را دچار سردرگمی کند” زیرا از فهرست کوچکتری نشات گرفته که توسط کارگروه اقدام مالی (FATF)، که تعیین کننده استاندارد جهانی برای مبارزه با پولشویی است تهیه شده است.
فهرستی که FATF تهیه کرده شامل ۱۲ حوزه قضایی – که همگی جزو لیست سیاه اتحادیه اروپا هستند – است، اما شامل عربستان سعودی، پاناما و ایالات متحده نمیشود. FATF لیست خود را هفته آینده بروزرسانی میکند.
منابعی از اتحادیه اروپا به رویترز گفتند که لندن در روزهای گذشته با لیست سیاه اتحادیه اروپا مخالفت کرده و طی نشستهای محرمانه خواستار خروج عربستان سعودی از این لیست شده است.
پادشاهی عربستان سعودی که کشوری غنی از نفت محسوب میشود، وارد کننده عمده کالا و سلاح از اتحادیه اروپا است و چندین بانک برتر بریتانیایی در این کشور فعالیت میکنند. بانک سلطنتی اسکاتلند یک بانک اروپایی است که بیشترین گردش معاملات آن در عربستان سعودی است؛ طبق اطلاعات عمومی، گردش مالی این بانک در سال ۲۰۱۵ در عربستان سعودی حدود ۱۵۰ میلیون یورو (۱۶۹ میلیون دلار) بوده است.
HSBC موفقترین بانک اروپا در ریاض است. طبق اطلاعات عمومی منتشر شده تحت قوانین اتحادیه اروپا، این بانک در سال ۲۰۱۵ در کشور عربستان ۴۵۰ میلیون یورو سود به دست آورد، اما اعلام کرد که هیچ گونه گردش مالی یا کارمندی در این کشور ندارد.
سخنگوی وزارت خزانه داری بریتانیا گفت:
بریتانیا همچنان با کمیسیون همکاری خواهد کرد تا مطمئن شود فهرستی که به مرحله اجرا در می آید موجب اطمینان بخشی به کسب و کارها میشود و برای مقابله با مسائل مالی غیرقانونی موثر است
جای خالی “ماشینهای پولشویی”
معیارهای مورد استفاده برای ورود کشورها به لیست سیاه شامل تحریمهای ضعیف علیه پولشویی و تامین مالی تروریسم، عدم همکاری با اتحادیه اروپا در مورد این موضوع و عدم شفافیت در مورد صاحبان سود شرکتها و تراستها میشود.
پنج کشوری که در لیست سیاه آمدهاند، در لیست سیاه پناهگاههای مالی اتحادیه اروپا نیز گنجانده شدهاند. این کشورها عبارتند از ساموآ، ترنیداد و توباگو و سه منطقه ایالات متحده آمریکا، ساموآ، گوام و جزایر ویرجین آمریکا.
منتقدان میگویند چندین کشور که با رسواییهای پولشویی در اروپا ارتباط داشتند، از این لیست جا افتادهاند.
جای خالی برخی از بزرگترین ماشینهای پولشویی هنوز حس میشود. یکی از قانون گذاران گرینز (Greens) به نام سوین گیگولد (Sven Giegold) که جایگاه وی در کمیته ویژه جرایم مالی مجلس نمایندگان اروپا است عنوان کرد که این کشورها عبارتند از روسیه، لندن و مناطق ساحلی آن و همچنین آذربایجان.
جوروا گفت که این کمیسیون، نظارت بر سایر حوزههای قضایی که هنوز در لیست ذکر نشدهاند را ادامه خواهد داد. ایالات متحده و روسیه در میان دولتهایی هستند که تحت نظارت دقیق قرار دارند.