عملکرد گذشته، ضامن نتایج آینده نیست

چگونه پیگیری بازده‌‌های بالا می‌‌تواند مشکلاتی برای سبد سرمایه گذاری شما ایجاد کند؟

هر زمانی که یک آگهی صندوق سرمایه گذاری مشترک (mutual fund prospectus) یا سایر اطلاعات مربوط به سرمایه گذاری را می‌‌خوانید، احتمالا با این جمله‌‌ی تکراری که “عملکرد گذشته، ضامن نتایج آینده نیست.” مواجه خواهید شد. این جمله به چه معناست و چرا بسیاری از شرکت‌‌های مدیریت دارایی، خواه از صندوق سرمایه گذاری در سهام شاخص یا حساب‌‌های مدیریتی فردی برای سرمایه‌‌گذاران ثروتمند پشتیبانی نمایند، بر درج نمودن آن اصرار می‌‌ورزند؟ اگر خواهان اتخاذ تصمیم‌‌های هوشمندانه و مدیریت ریسک هستید، این جمله به موضوعی مهم و حیاتی اشاره می‌‌کند: ارزیابیِ سابقه اهمیت ندارد، بلکه روش کار است که دارای اهمیت است.

بازیکن معروف ورزش هاکی، وین گرتزکی (Wayne Gretzky)، راز موفقیت خود را در یک جمله خلاصه کرد: “به جایی نروید که گوی (دیسک سیاهی که در هاکی رو یخ استفاده می‌‌شود) قرار دارد، بلکه به جایی بروید که گوی در آنجا قرار خواهد گرفت.” در هنگام تجزیه و تحلیل یک شرکت یا صندوق سرمایه گذاری مشترک، بسیاری از سرمایه‌‌گذاران با رعایت همین توصیه موفق خواهند بود. در عوض، آن‌‌ها دچار مشکلی هستند که در تجارت به نام “پیگیری عملکرد” شناخته می‌‌شود. این سرمایه‌‌گذاران، به محض مشاهد‌‌ه‌‌ی یک بخش یا گروه دارایی موفق، پول خود را از سایر سرمایه گذاری‌‌ها خارج می‌‌کنند و آن را برای هدف جدید موردعلاقه‌‌ی خود اختصاص می‌‌دهند.

شرکت‌‌های مدیریت دارایی، به دستور کمیسیون اوراق بهادار و بورس ملزم هستند که بیان کنند عملکرد گذشته، ضامن نتایج آینده نیست. این دستور تاحدی به این دلیل صادر شده است که بسیاری از این شرکت‌‌ها، از عملکرد گذشته‌‌ی خود به عنوان بخشی از کمپین‌‌های تبلیغاتی خود استفاده می‌‌کردند.

این موضوع، مسئله‌‌ی کم‌‌اهمیتی نیست. یک پروژه‌‌ی تحقیقاتی شرکت ستاره‌‌ی صبح (Morningstar) مشخص کرد که در طول دوره‌‌هایی که بهره‌‌ی صندوق‌‌های سرمایه گذاری مشترک اصلی به ۹%، ۱۰% و ۱۱% رسید، سرمایه‌‌گذاران واقعی آن صندوق‌‌ها، تنها ۲%، ۳% و ۴% سود کسب کردند، زیرا آن‌‌ها دائما در حال خرید و فروش در زمان‌‌های کاملا اشتباه بودند و به جای آنکه دیدگاهی بلندمدت نسبت به سرمایه گذاری داشته باشند، اجازه می‌‌دادند که احساساتشان بر آن‌‌ها غلبه کند.

از لحاظ پیامدهای تولید ثروت، این امر فاجعه بار است، به‌‌خصوص زمانی که تورم را در نظر گرفته باشید.

بررسی عملکرد گذشته در طی یک دوره‌‌ی طولانی

عملکرد گذشته می‌‌تواند در هنگام تجزیه و تحلیل یک سرمایه گذاری مفید باشد، اما مهم است که یک گستره‌‌ی زمانی طولانی را بررسی کنیم. اینکه قیمت یک سهام در طول یک سال ۱۵% افزایش یابد، به تنهایی اطلاعات زیادی درباره‌‌ی اینکه آیا در حال حاضر، سرمایه گذاری در این سهام خوب است یا در آینده، سرمایه گذاری در آن خوب خواهد بود، به ما ارائه نخواهد داد.

با این وجود، اگر یک سهام برای بیش از ۴۰ سال، میانگین بازدهی‌‌ سالانه‌‌ی ۹% را نشان داده باشد، نشانه‌‌ی مثبتی است، به خصوص اگر گستره‌‌ی زمانی سرمایه گذاری طولانی‌‌ داشته باشید. هیچ تضمینی وجود ندارد، اما عملکرد گذشته‌‌ی بلندمدت مطمئنا می‌‌تواند پیش زمینه‌‌ای برای احتمال رشد قیمت سهام باشد.

هنگام تجزیه و تحلیل بازدهی‌‌ گذشته، بهتر است که بازدهی‌‌ ۱ تا ۳ سال گذشته را به طور کلی نادیده بگیرید و به بازدهی‌‌های ۱۰ ساله یا حتی طولانی‌‌تر توجه کنید. بازدهی‌‌های طولانی‌‌تر، بیشتر نشان‌‌دهنده‌‌‌‌ی ثبات و قدرت موضوع موردسرمایه گذاری شما هستند.

پرسش‌‌هایی برای کمک به شما در اجتناب از پیگیری عملکرد گذشته

چگونه یک سرمایه‌‌گذار قادر است از ورود سریع به یک بخش، صندوق، سهام یا گروه دارایی موفق که تنها به واسطه‌‌ی عملکرد خوب اخیرش فریب‌‌دهنده است، اجتناب نماید؟ در اینجا، چند پرسش را عنوان می‌‌کنیم که ممکن است برای شما مطرح شود و لایه‌‌ی محافظتی اضافی‌‌ دربرابر تصمیمات بسیار احساسی باشند:

• چه چیزی موجب می‌‌شود که فکر کنم سود این شرکت در آینده، از سود کنونی آن‌‌ها بیشتر خواهد بود؟
• چه ریسک‌‌هایی متوجه فرضیه‌‌‌‌ی من درباره‌‌ی سود بیشتر هستند؟ چقدر احتمال دارد که آن ریسک‌‌های نظری به واقعیت تبدیل شوند؟
• علل اصلی عملکرد ضعیف یا قوی شرکت چه بوده است؟
• آیا این بخش، صنعت یا سهام خاص، در گذشته‌‌ی نزدیک، افزایش سریعی در قیمت تجربه کرده است؟
• آیا در حال خرید یا فروش براساس ارزشیابی، خرید ساختاریافته یا زمان‌‌بندی بازار هستم؟
• اگر انحراف قابل‌‌توجهی از میانگین مشاهده شده است، چه چیزی باعث می‌‌شود که فکر کنم عکسِ این اتفاق رخ نخواهد داد؟ چگونه بدانم که میانگین کنونی، تثبیت شده و تغییر نخواهد کرد؟