شاخص گردش پول چیست؟

شاخص گردش پول (MFI) یک نوسان‌‌ساز تکنیکی است که با قیمت و حجم خرید و فروش بیش از حد یک دارایی سروکار دارد. همچنین برای تشخیص همگرایی که تغییر روند کلی قیمت را هشدار می‌‌دهد استفاده می‌‌شود. نوسان‌‌ساز بیم 0 تا 100 حرکت می‌‌کند.

بر خلاف نوسان‌‌سازهای معمولی مثل شاخص نسبی قدرت (RSI) که تنها با قیمت کار دارند، شاخص گردش پول با هر دو نوع داده‌‌ی حجم و قیمت کار می‌‌کند. به همین دلیل، برای وزن‌‌دهیِ RSI با حجم، از MFI استفاده می‌‌کنند.

ویژگی‌‌های کلیدی

با 14 دوره تناوب داده، نشان‌‌گر محاسبه می‌‌شود.

MFI بیش از 80 به معنی خرید بیش از حد و MFI کمتر از 20 به معنی فروش بیش از حد است.

خرید و فروش بیش از حد لزوما به معنی چرخش قیمت نیست؛ بلکه به این معنی است که قیمت نزدیک به بیشینه یا کمینه مقدار قبلی خود قرار دارد.

سازندگان شاخص، جین کوئونگ (Gene Quong) و آوروم سوداک (Avrum Soudack) برای بازه‌‌ی خرید و فروش اعداد 10 و 90 را پیشنهاد می‌‌دهند. این سطوح به ندرت به دست می‌‌آیند ولی زمانی که به دست بیایند احتمال تغییر جهت قیمت قوت می‌‌یابد.

همگرایی نشان‌‌گر و قیمت قابل توجه است. برای مثال، اگر قیمت در حال کاهش و یا ثابت و نشان‌‌گر در حال افزایش باشد، ممکن است افزایش قیمت داشته باشیم.

فرمول MFI این گونه است:

وقتی قیمت از یک دوره به دوره‌‌ی بعدی ارتقا یابد، گردش پول خام مثبت می‌‌شود و به مقدار گردش پول مثبت اضافه می‌‌شود. وقتی گردش پول خام منفی باشد به این معنی است که قیمت کاهش یافته است و به مقدار گردش پول منفی اضافه می‌‌شود.

چگونه MFI را محاسبه کنیم؟

مراحل مختلفی برای محاسبه‌‌ی شاخص گردش پول وجود دارد. اگر دستی محاسبه کنیم به یک برگه گسترده نیاز داریم.

1- قیمت معمولی را برای 14 دوره تناوب آخر حساب کنید.

2- برای هر دوره تناوب مشخص کنید آیا قیمت از دوره‌‌ی قبلی خود بیشتر بوده است یا خیر. این کار مثبت یا منفی بودن گردش پول خام را نشان می‌‌دهد.

3- گردش پول خام را با ضرب قیمت معمولی در حجم برای هر دوره تناوب محاسبه کنید. بسته به کاهشی یا افزایشی بودن قیمت در هر دوره تناوب، از علائم مثبت یا منفی استفاده کنید.

4- نسبت گردش پول را محاسبه کنید. برای این کار تمام گردش‌‌های مثبت در این 14 دوره تناوب را با هم جمع و تقسیم بر مجموع گردش‌‌های منفی کنید.

5- MFI را با نسبت به دست آمده حساب کنید.

6- با اتمام هر دوره تناوب این مراحل را انجام دهید.

شاخص گردش پول به شما چه می‌‌گوید؟

یکی از موارد استفاده‌‌ی شاخص گردش پول در زمان همگرایی است. همگرایی زمانی اتفاق می‌‌افتد که نوسان‌‌ساز در جهت عکس قیمت حرکت کند. این امر نشانه‌‌ی احتمال وقوع یک بازگشت است.

برای مثال، وقتی یک شاخص گردش پول بسیار زیاد و کمتر از 80 باشد و اوراق قرضه‌‌ی شرکت زیربنایی آن زیاد شود، نشانه‌‌ای مبنی بر بازگشت رو به عقب وجود دارد. بر عکس، وقتی یک MFI بسیار کم و بالای 20 باشد و اوراق قرضه‌‌ی شرکت زیربنایی آن تماما به فروش برسد، نشانه‌‌ای مبنی بر بازگشت رو به جلو وجود دارد.

تاجران همگرایی‌‌های بزرگ را با نوسانات چندگانه‌‌ قیمت و MFI تشخیص می‌‌دهند. برای مثال، بیشترین ارزش یک سهام 10 دلار است، سپس به 8 دلار عقب‌‌رفت می‌‌کند و پس از آن به 12 دلار افزایش می‌‌یابد. این سهام دو بیشینه داشته است. یکی 10 و یکی 12 دلار. اگر بیشینه‌‌ی کمتر در زمانی که قیمت به 12 دلار رسیده تولید شود، نشان‌‌گر آن را به عنوان بیشینه تایید نمی‌‌کند. این امر کاهش قیمت را هشدار می‌‌دهد.

خرید و فروش بیش از حد نشانه‌‌ای برای فرصت‌‌های محتمل تجارت هستند. کم پیش می‌‌آید MFI بالای 90 و پایین 10 برسد. برای مقادیر بیش از 10 تاجران به فکر سرمایه گذاری‌‌ بلندمدت می‌‌افتند و برای مقادیر کمتر از 90 تاجران به فکر سرمایه گذاری‌‌ کوتاه‌‌مدت می‌‌افتند.

مقادیر بین این دو عدد نیز می‌‌توانند مفید باشند. برای مثال وقتی یک دارایی در روند رو به رشدی قرار داشته باشد، کاهش تا کمتر از 20 یا حتی 30 و سپس ادامه‌‌ی این مسیر نشان می‌‌دهد عقب‌‌رفت تمام شده و ادامه‌‌ی مسیر صعودی طی خواهد شد. همین روال برای روند نزولی وجود دارد. حرکت‌‌های کوتاه‌‌مدت ممکن است باعث شوند MFI به بالای 70 یا 80 برسد ولی وقتی که از این مقدار کمتر شود، زمان ورود به معاملات کوتاه‌‌مدت فرا رسیده است.

تفاوت‌‌های بین شاخص گردش پول و شاخص قدرت نسبی

MFI و RSI بسیار به هم مرتبطند. اصلی‌‌ترین تفاوت آن‌‌ها این است که MFI با حجم سروکار دارد ولی RSI ندارد. طرفداران آنالیز حجم بر این باورند که این پارامتر یک نشان‌‌گر راهبردی است. آن‌‌ها می‌‌گویند MFI هشدار‌‌هایی مبنی بر بازگشت‌‌های احتمالی تولید می‌‌کند و این کار را بهتر از RSI انجام می‌‌دهد. نشان‌‌گرها نسبت به هم برتری‌‌ای ندارند؛ آن‌‌ها فقط المان‌‌های مختلف را با هم ترکیب و نشانه‌‌هایی را منتشر می‌‌کنند.

محدودیت‌‌های شاخص گردش پول

MFI نیز ممکن است نشانه‌‌های اشتباه تولید کند. مثلا نشان‌‌گر می‌‌گوید فرصتی مناسب برا معامله فرا رسیده ولی قیمت‌‌ها مطابق آن چه انتظار می‌‌رفت کاهش نمی‌‌یابد. یا مثلا نشان‌‌گر می‌‌تواند بگوید که این همگرایی منجر به بازگشت نمی‌‌شود.

شاید حتی موارد مهم را به تاجران نشان ندهد. مثلا می‌‌دانیم همگرایی بعضی اوقات به بازگشت منجر می‌‌شود اما در همه‌‌ی بازگشت‌‌ها همگرایی اتفاق نمی‌‌افتد. به همین دلیل به تاجران پیشنهاد می‌‌شود تنها از یک نشان‌‌گر استفاده نکنند و همه‌‌ی راه‌‌ها را امتحان کنند تا مطمئن شوند.