راهنمای مبتدیان در زمینهی لیسک
لیسک نام یک ارز رمزنگاری شده است که بلاکچین خودش را دارد و در راه توسعه خود، اتکای بسیاری به نظرات و تجربیات خریداران و استفادهکنندگانش دارد. لیسک پلتفرمیاست که به کاربران حرفهای بستری برای نوشتن و توسعه برنامه های غیرمتمرکزشان به زبان جاوا اسکریپت فراهم کرده است و توسعه دهندگان میتوانند برنامههای خود را بر روی زنجیرههای فرعی لیسک، که به راحتی قابل شخصیسازی است قرار دهند و بلاکچین مورد نظر خود را به راحتی ایجاد کنند؛ و همچنین گفتنی است که روش اجماع در لیسک اثبات سهام محولشده یا DPOS است .
لیسک (Lisk) یکی از پلتفرمهای کاربردی بلاکچین است که در دسترس کاربران قرار دارد. لیسک در اوایل سال ۲۰۱۶به وجود آمد و میکوشد بستری را فراهم کند تا توسعهدهندگان بتوانند درست مانند آنچه در اتریوم یا نئو (NEO) میبینیم، برنامههای نامتمرکز خود را طراحی نمایند.
لیسک متکی به شبکهی بلاکچین خودش است و توکنی به نام LSK در ساز و کار آن نقش دارد و طراحان لیسک امیدوارند بتوانند شرایطی را مهیا کنند تا توسعهدهندگان بتوانند اپلیکیشنهای بلاکچین را با ماهیت نامتمرکز طراحی، منتشر و مدیریت نمایند. برای انجام این مهم، توسعهدهندگان زنجیرههای فرعی (sidechains) را ایجاد کرده و آنها را به شبکه لیسک و توکن ویژهی آن متصل میکنند و از آن جایی که زنجیرههای فرعی انعطافپذیر هستند، توسعهدهندگان باید به وسیلهی لیسک کار شخصی سازی اپهای بلاکچین خود را به اتمام رسانند.

سالها پیش مکس کوردِک (Max Kordek) و الیور بیدووز (Oliver Beddows) پس از چند سال فعالیت در صنعت بلاکچین آن را ارزیابی کردند و متوجه کمبود توسعهدهنده شدند؛ آنها نتیجه گرفتند که این خلاء باعث شده فناوری بلاکچین به اندازهی کافی در دسترس نباشد و به همین دلیل این دو توسعه لیسک را آغاز کردند تا راه حلی برای سادهسازی و تسریع توسعهی بستر بلاکچین ایجاد کنند.
کد اصلی لیسک در اصل برگرفته از پروژه دیگری به نام کریپتی (Crypti) است که این دو توسعه دهنده به مدت ۱۸ ماه در تیم سازنده ی آن کار میکردند و در نهایت منحل شد:
در مقایسه با اهداف بلندپروازانه آنها، منابع مالی موجود برای دستیابی به هدف نهاییشان کفایت نمیکرد و حتی اگر بینهایت محتاطانه هم صرف میشد، آنقدری نبود که با آن بتوان ایده موجود را تمام و کمال عملی کرد.
مکس کوردِکس :الیور و من این پتانسیل را مشاهده کردیم و تصمیم گرفتیم با جلب رضایت صاحبان کریپتی، کار را به دست گیریم.
چرا لیسک برجسته شده است؟
شمار ابزارهای توسعه دهنده و پلتفرمهای کاربردی بلاکچین کم نیست، بنابراین این پرسش به وجود میآید که چرا لیسک منحصر به فرد است؟ لیسک میکوشد به وسیله ی دسترسیپذیری خود در میان نمونههای دیگر برجسته شود و این دسترسیپذیری به لطف کیت توسعه نرمافزار (Software Development Kit) حاصل شده که با استفاده از جاوا اسکریپت نوشته شده است؛ همچنین لیسک بر خلاف پلتفرمهای دیگر به تجربهی کاربران اهمیت میدهد و توجه ویژهای به مستندسازی و پشتیبانی از توسعه دهنده دارد.

روشهای عمده دیگر این حوزه یا تنها بر مبنای یک بلاکچین اصلی هستند و یا طوری طراحی شدهاند که از بلاکچینهای خصوصی استفاده کنند، اما لیسک تصمیم گرفت به سمت هیچ یک از این دو راهبرد همه یا هیچ نرود و از مزیتهای هر دو راهبرد استفاده نماید.
Mainchain یا همان زنجیره اصلی لیسک طوری تعریف شده که ضامن امنیت و ثبات است و در عین حال زنجیرههای فرعی میتوانند انعطافپذیری لیسک را نامحدود سازند؛ به این ترتیب توسعهدهنده به وسیلهی لیسک میتواند شبکه بلاکچینی ایجاد کند که کاملا تحت کنترل اوست و مزیت مهم دیگرش این است که توسعهدهنده میتواند شبکهی بلاکچین خود را در غالب یک زنجیره فرعی به وجود آورد و دیگر مجبور نیست با صرف زمان و انرژی بسیار یک شبکهی بلاکچین را از صفر بسازد.
شروع کار با لیسک
برای اینکه کار با لیسک را آغاز کنید و از همهی قابلیتهای آن استفاده نمایید، ابتدا باید یک حساب کاربری بسازید، کیف پول لیسک را دانلود کرده و نرم افزار را اجرا نمایید؛ سپس توکنهای LSK به شما داده خواهد شد. میتوانید این توکنها را در مبادله با ارزهای رمزنگاریشدهی مختلف خریداری کنید که در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت؛ داشتن این توکن برای انجام هر کاری در شبکهی لیسک ضروری است و بنابراین نمیتوان از این قسمت چشم پوشی کرد.

در این بخش میتوانید ویژگیهای پیشرفتهی حساب کاربری خود را شخصیسازی کنید و بهتر است برای بالا بردن امنیت پسورد دوم را هم فعال کنید؛ حالا آماده هستید در ابزارهای موجود در اکسپلورر بلاکچین لیسک جستجو نمایید. این اکسپلورر همواره در حال بزرگتر شدن است و در حال حاضر میتوانید مواردی همچون نمایندگان شبکه و آمارها، آخرین تراکنش ها، غنیترین حسابهای کاربری، بازارهای لیسک و وضعیت شبکه را در آن مشاهده نمایید و در گام بعدی، کسانی که مهارتهای بیشتری دارند، میتوانند لیسک را عمیقتر بررسی کنند و به مواردی همچون ساختن اپلیکیشنها بپردازند.
اپلیکیشنهای نامتمرکز
اپلیکیشنهای ساخته شده بر مبنای لیسک تمرکززدایی میشوند و متفاوت با اپلیکیشن هایی هستند که معمولا آنها را در PlayStore گوگل و App Store اپل میبینیم که هر یک از آنها دارای راهبردهای متمرکز شرکتها برای ایجاد اپلیکیشنهای متمرکز هستند؛ در مقابل، اپلیکیشن های ساخته شده در لیسک تمرکززداییشده هستند و از فناوری بلاکچینی استفاده میکنند که همه میتوانند به آن دسترسی پیدا کنند.
هدف اصلی لیسک این است که به توسعهدهندگان امکان میدهد با استفاده از APIهای (رابط کاربردی برنامه) لیسک اپلیکیشنهای بلاکچین نامتمرکزی بسازند که هر کدام از اپلیکیشنها روی زنجیرههای فرعی خود اجرا میشوند تا لیسک علاوه بر امن بودن مقیاسپذیر هم باشد. اپها به زبان جاوا اسکریپت نوشته میشوند، اما توانایی ساخت اپلیکیشن بر مبنای لیسک هنوز در دست توسعه است و امید است در سه ماهه پایانی امسال نهایی شود.
بنیاد لیسک (Lisk Foundation) روی ساخت یک کیت توسعه نرم افزار (SDK) کار میکند که با جاوا اسکریپت تهیه شده و به توسعهدهندگان اجازه میدهد شبکه بلاکچین خود را در کنار شبکه گستردهی لیسک پیاده سازی کنند که به این ترتیب هر اپ نامتمرکز روی بلاکچین خود توسعه دهنده ساخته خواهد شد.
نحوه استفاده از لیسک چگونه است؟
پس از اجرای کیت توسعه نرمافزار، امکانات نامحدود لیسک برای توسعه در اختیار فرد قرار میگیرد و میتوان شبکههای اجتماعی، بازیها، پیام رسانها و اپلیکیشنهای دیگری ایجاد کرد که مستقل از پلتفرمها هستند؛ بهتر از همه اینکه دیگر از دردسرهایی مانند پیروی از پروتکلهای شبکهسازی همتا به همتا یا توسعهی الگوریتمهای اجماع خبری نیست و از آن جایی که هر بلاکچین جدا از بلاکچین اصلی لیسک ساخته میشود، در عین حفظ خاصیت نامتمرکز بودن، این گونه چالش ها از قبل حل شده اند.

جزییات ICO و توکنهای LSK
ICO لیسک در ماههای فوریه و مارس ۲۰۱۶ صورت گرفت و طی آن ۱۰۰ میلیون توکن LSK توزیع شد. هشتاد و پنج درصد این توکن به شرکتکنندگان در ICO تعلق گرفت و ۷.۸ درصد نصیب تیم مرکزی شد. کمپینها و پاداشها ۴ درصد از توکنها را به خود اختصاص دادند و مشاوران، شرکا و واسطهها ۲ درصد دریافت کردند و در نهایت، پشتیبانان اولیه صاحب۱ درصد از توکنها شدند و ۰.۲ درصد باقیمانده به شرکت کنندگان در اولین روز ICO داده شد.
اگر شما ICO را از دست دادهاید، میتوانید در بیشتر صرافیهای بزرگ توکنهای LSK را خرید و فروش کنید.صرافیهایی مانند جوبی(Jubi)، پولونیکس (Poloniex)، بیترکس (Bittrex) و یوبیت (YoBit)این کار را برایتان انجام میدهند و میتوانید توکنهای خود را با بیتکوین و دیگر ارز رمزها معامله کنید و تنها ارزهای فیات (FIAT) که در حال حاضر میتوانید توکنهای LSK خود را با آن ها مبادله کنید ین ژاپن و یوآن چین هستند؛ با این وجود سازندگان امیدوارند این امکان در آینده گسترش پیدا کند.
چگونه لیسک بخریم
خرید لیسک با ارز فیات در حال حاضر امکان پذیر نیست، پس آسانترین راه برای خرید آن در حال حاضر خریدن بیتکوین یا اِتِر و مبادلهی آنها با لیسک است. ما در این بخش به شما نشان میدهیم چگونه با استفاده از کارت اعتباری یا کارت نقدی در سایت کوینبیس ارز رمزها بخرید و سپس در چنجلی (Changelly) آن را با لیسک مبادله نمایید.
در کوینبیس ثبت نام کنید
اگر برای اولین بار است که ارز دیجیتال میخرید توصیه میکنیم از کوینبیس استفاده کنید؛ کار با کوینبیس آسان است و تحت قوانین امریکا فعالیت میکند بنابراین میتوانید مطمئن باشید که یکی از امن ترین مطمئن ترین مراکز خرید ارزهای دیجیتال است. در کوینبیس میتوانید با کارت اعتباری(Credit card) یا کارت بدهی(Debit card) خود بیتکوین، لایتکوین و اِتِر بخرید و همچنین میتوانید با ارسال یک انتقال بانکی این کار را انجام دهید، کارمزد خرید در حالت استفاده از کارت بیشتر است اما مزیت آن دریافت آنی ارز خریداری شده میباشد.
هنگامیکه در کوینبیس ثبت نام میکنید باید هویت خود را تایید نمایید زیرا آن ها اصول مالی سفت و سختی دارند، پس حتما از لینک ما برای ثبت نام استفاده کنید زیرا در این صورت هنگامیکه اولین خرید ۱۰۰ دلاری خود را انجام دهید ۱۰ دلار بیت کوین رایگان دریافت خواهید کرد.
برای شروع روی دکمهی ثبت نام (Sign Up) کلیک کنید تا به صفحه ی فرم ثبت مشخصات بروید؛ در این قسمت باید مشخصات و ایمیل خود را وارد کرده و یک رمز عبور برای خود انتخاب کنید.
سپس کوینبیس یک ایمیل برای شما میفرستد و در این ایمیل لینکی وجود دارد که با ورود به آن حساب کاربری خود را تایید خواهید کرد؛ کلیک روی این لینک شما را به صفحه تاییدیه میبرد. در این قسمت باید شماره تلفن خود را وارد کرده و تصویر کارت شناسایی خود را آپلود نمایید؛ میتوانید از تصویر پاسپورت، گواهینامه و غیره هم استفاده کنید، همچنین باید اطلاعات حساب بانکی خود را وارد کنید تا به حساب کاربری شما افزوده شود. پس از مدت کوتاهی حساب بانکی شما تایید میشود و میتوانید نخستین خرید خود را انجام دهید.
خرید اتر یا بیتکوین
ما در این آموزش خرید اتر را شرح میدهیم تا بعدا آن را با ارز رمز مورد نظرمان معامله کنیم. دلیل انتخاب اِتِر این است که کارمزدهای کمتری نسبت به بیتکوین دارد و سرعت انجام تراکنش هم در آن بسیار بیشتر است. در سایت کوینبیس به تب « خرید / فروش» (Buy / Sell) بروید و اتریوم (Ethereum) را انتخاب کنید، شیوه ی پرداخت را برگزینید و مقداری را که میخواهید بخرید وارد نمایید؛ رقم مورد نظر را بر حسب دلار امریکا یا تعداد اتر وارد کنید. سپس سایت از شما میخواهد تراکنش خود را تایید کنید. اگر هزینهی خرید را با کارت پرداخت میکنید باید تاییدیهی کارت را در سرویس شرکت مربوط به آن تکمیل کنید. پس از انجام این موارد، اِتِری که خریداری کردهاید به حساب شما افزوده میشود.
استفاده از چنجلی
گام بعدی استفاده از سایت چنجلی (Changelly) برای تبادل اتر خریداری شده در ازای لیسک مورد نظر است. از این لینک استفاده کنید و در آن مقدار اتری را که میخواهید به لیسک تبدیل کنید وارد نمایید. اکنون چنجلی به شما نشان میدهد در ازای این مقدار اتر چقدر LSK خواهید گرفت. اگر با این ارقام موافق هستید تنها کافی است روی دکمه ی مبادله (Exchange) کلیک کنید.
در صفحه ی بعد باید یک حساب کاربری ایجاد کنید؛ میتوانید این کار را با حسابهای کاربری خود در شبکههای اجتماعی یا با وارد کردن آدرس ایمیل انجام دهید. سپس وارد صفحه ای میشوید که حاوی جزییات تراکنش است، آن ها را چک کنید و مطمئن شوید مقادیر درست هستند. اگر مشکلی وجود نداشت کلید Next را بزنید.
در صفحه ی بعد باید آدرس کیف پول لیسک خود را ایجاد کنید. سکه های شما در این آدرس قرار میگیرند. این آدرس را در کادر کپی و پِیست کنید و سپس کلید سبز رنگ Next را بزنید. در قسمت بعد، صفحهی تایید نهایی برای شما به نمایش در میآید و بار دیگر میتوانید از درستی اطلاعات اطمینان حاصل نمایید. سپس چنجلی آدرسی به شما میدهد که باید اتر خود را به آن ارسال کنید. این آدرس را کپی کنید و به حساب کاربری خود در کوینبیس بازگردید.
ارسال اِتِر یا بیت کوین
در سایت کوینبیس، روی حسابهای کاربری (Accounts) کلیک کنید و در سمت چپ کیف پول اتریوم (Ethereum Wallet) را انتخاب کنید، سپس روی ارسال (Send) کلیک کنید. آدرسی را که چنجلی به شما داد و آن را کپی کردید وارد نمایید. روی ادامه کلیک کنید، سپس در صورتی که از تایید دو مرحله ای استفاده میکنید، به وسیله ی ایمیل یا شماره تلفن خود تراکنش را تایید کنید.
حالا تراکنش به شبکه ی اتریوم فرستاده میشود و پس از مدت کوتاهی به مقصد میرسد. میتوانید اکانت چنجلی خود را چک کنید و در آن با مراحل زیر مواجه خواهید شد:
- در انتظار پرداخت
- در حال مبادله
- در حال ارسال به کیف پول شما
پس از اتمام فرآیند یک پیام تایید در صفحه ظاهر میشود که در آن نوشته شده « تراکنش تکمیل شد » (Transaction Complete). اکنون میتوانید کیف پول لیسک خود را چک کنید و مطمئن شوید که صاحب LSK جدید شده اید.
اثبات سهام محول شده (Delegated Proof of Stake :DPOS)
لیسک هم همانند آرک (Ark) در مورد الگوریتم اجماع از سیستم اثبات سهام محول شده یا به اختصار DPOS استفاده میکند. سیستم DPOS به این صورت کار میکند:
همهی افراد میتوانند تنها با انتخاب یک نام کاربری برای حساب کاربری خود یک اکانت نمایندگی(delegate account) در شبکهی لیسک ایجاد نمایند و این اکانت نمایندگی میتواند از تمامیصاحبان LSK رای جمع کند. به بیان ساده یک LSK برابر با ۱ رای است و هر دارنده ی LSK میتواند به اندازه جمع مقادیر حساب خود رای دهد؛ ۱۰۱ نماینده که بالاترین رای را کسب کنند در کل شبکه فعال میشوند و میتوانند با افزودن بلوک های جدید ایمن سازی شبکه را آغاز کنند.
هر اکانت نمایندگی دیگر، که جز آن ۱۰۱ نماینده نباشد در حالت انتظار قرار میگیرد؛ فرآیند رایدهی مدام نمایندگان را تغییر میدهد و وضعیت نمایندگان از وضعیت فعال به درحال انتظار و بالعکس تغییر پیدا میکند، بنابراین، شما نمایندهای را انتخاب میکنید تا به واسطه رای دادن به او، به همراه رایدهندگان دیگر در پاداشهای LSK او سهیم شوید و این کار ذخیره ی LSK شما را افزایش خواهد داد.
در مورد تیم
مکس کوردک – رئیس و موسس
مکس یک آیندهنگر است؛ کارآفرین سرد و گرم چشیدهای که به فناوریهای گسسته سازی علاقمند میباشد. او تجربیات فراوانی در صنعت بلاکچین دارد و با آگاهی از پتانسیل اپلیکیشنهای بلاکچینی در تاسیس لیسک مشارکت کرده است.
الیور بیدووز – معاون و موسس
الیور یک توسعه دهندهی تمام عیار است که بیش از ۱۵ سال در زمینهی ساخت اپلیکیشنهای تجاری برجسته فعالیت کرده است و هدف او از مشارکت در تاسیس لیسک، الهام بخشیدن به توسعهدهندگان و فراهم کردن امکان ساخت اپلیکیشنهای نامتمرکز برای آنها بود؛ او میخواست کاری کند که توسعهدهندگان بتوانند با دشواری کمتر اپهای نامتمرکز رویاهای خود را بسازند. او یک همسر، پدر، مدافع برنامههای متنباز و هوادار بلاکچین است و به شکلی خستگی ناپذیر برای بردن لیسک به سمت آینده ای بهتر تلاش میکند.
با توجه به تمرکز لیسک روی تمرکززدایی، موسسه لیسک (Lisk Foundation) با پیمانکارانی از سراسر جهان کار میکند که بسیاری از آن ها در شهرهای نیویورک، برلین و زاگ سوییس فعالیت میکنند، اما تیم مرکزی لیسک در برلین مستقر است.

نتیجهگیری
لیسک به محض راهاندازی میتواند به عنوان یک ابزار ارزشمند در خدمت توسعهدهندگانی قرار گیرد که به دنبال پلتفرمهای نامتمرکز هستند؛ این نرم افزار قادر است در وقت توسعه دهندگان صرفه جویی کند و به آن ها اجازه دهد به جای زمینگیر شدن در جزییات بلاکچین اصلی، روی بالا بردن کیفیت اپلیکیشن خود تمرکز کنند.
لیسک همانند آرک یک ارز رمزنگاری شدهی مناسب است که نگهداری از آن با گرفتن پاداش از سیستم نمایندگی همراه است و به این منظور تنها کافی است در کیف پول خود توکن نگه دارید ( هرچه افراد بیشتری توکن نگهداری و ذخیره کنند، میزان عرضه برای فروش کمتر میشود). حدود یک سال از عمر لیسک میگذرد و توکنهای LSK نزدیک به ۴.۷۰ دلار قیمت دارند ( این قیمت مربوط به ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۷ است)؛ ATH آن اندکی کمتر از ۸$ است و به نظر میرسد که اکنون زمان مناسبی برای خرید و نگهداری این پول دیجیتالی میباشد، زیرا رفته رفته پلتفرم لیسک تکامل پیدا میکند و استفاده ی آن عملا در جهان رواج پیدا خواهد کرد.