در این مقاله به بررسی مباحث اولیه بانکداری باز از جمله مفاهیم اولیه، واژهنامه و واژهشناسی و تعریف استانداردها خواهیم پرداخت. این مقاله به نوعی زیرساخت بانکداری باز است.
واژهشناسی و تعاریف اولیه
برای ساخت یک اسکلت مناسب برای بانکداری باز و به عبارت دیگر تعریف یک زیرساخت که به کمک آن بتوان سیستمی مبتنی بر بانکداری باز ساخت، لازم است تا به گونهای به این عمل خطیر نگاه کنیم تا در بلند مدت مفاهیم آن معاف از اجرای تغییرات باشند، زیرا هر تغییر در این روند منجر به هزینههای بزرگ، نه تنها برای بازیگران مرحله اول یعنی بانکها، بلکه برای همه ساختار از جمله شرکتهای ارائه دهنده خدمات و البته مشتریان خواهد شد و علاوه بر آن اعتماد عمومی نسبت به این مفهوم مدرن از دست رفته و اعتبارش نزد سرمایهگذاران دچار خدشه خواهد شد. برای این کار لازم است تا علاوه بر تعریف یک چارچوب محکم و قوی، آن را تا حد ممکن انعطافپذیر سازیم تا هم فضا را برای تغییرات آینده هموار کند و هم یک جو خلاقانه و نوآورانه را مهیا سازد تا هدف نهایی که تزریق خون تازه در رگهای سیستم سنتی بانکداری از طریق اشتراک منابع برای ساخت خدمات نوین و با ارزش پیشنهادی بالاست در دسترس قرار گیرد.
طبیعی است که برای ساخت چنین زیرساختی لازم است تعاریف مشخص و مورد توافق همگانی به وجود آیند تا تمام چارچوب بر آنها ساخته شوند و در عین حال باید از افراط در قانونگذاری و تعیین دقیق مصادیق و اشکال خودداری کرد تا انعطاف به این ساختار قوی افزوده شود، ازاین رو قسمت اول این مقاله به توضیح واژگان مورد استفاده اختصاص خواهد یافت. علاوه بر آن لازم است برای ساخت این چارچوب و هماهنگی با آن، مدیران و کارکنان سازمان آموزشهای مناسب و لازم را دریافت کنند. واضح است که یکی از نقاط مهم و مورد تاکید باید تغییر قوانین سنتی باشد که هر چند از حوزه چشمانداز این سلسله مقالات خارج است، اما سعی میشود تا حد امکان به آن پرداخت اما آنچه مبرهن میباشد این است که قوانین جدید این حوزه باید به همان اندازه محکم و منعطف باشند.
اصولا بانکداری باز یکی از حوزههای زیرمجموعهای است که از مفاهیم داده آزاد یا داده باز مستنتج شده است که مفاهیم آن بسیار فراتر از تنها بانکداری است و میتواند به حوزههای مختلف از جمله حوزه بهداشت و سلامت (چنان که امروز در برخی کشورها و تا حدی ایران امروز این روند در حال اجراست) نیز تعمیم یابد.
یک API باز یا آزاد برای دادههای به اشتراک گذاشته شده، شامل دادهها و اطلاعات مشتریان میشود هر چند که میتواند به آن محدود نباشد. این در حالی است که یک API داده باز برای بازار، شامل اطلاعات بازار و سایر اطلاعات آزاد میشود. در بانکداری باز به هر دوی این مفاهیمِ متفاوت اما مرتبط نیاز داریم.
API، یک رابط برای برنامهنویسی اپلیکیشن و یا نرمافزارهایی است که از یک سرور خارجی استفاده میکنند. به عنوان مثال میتوانید به اپلیکیشنهای گزارش آب و هوا و یا اپلیکیشنهایی که از تقویم گوگل استفاده میکنند مراجعه کنید. این اپلیکیشنها به سرورهای تعیین شده متصل شده و از آنها اطلاعات لازم را دریافت میکنند و سپس با تجزیه این اطلاعات آن را در فیلدهای مشخصی از اپلیکیشن نشان میدهند یا از آن برای نمایش این اطلاعات بهره میبرند. امروزه اغلب سایتهای ارائه کننده خدمات مختلف API-های مناسب با خدمات خود را (که میتوانند متنوع باشند) نیز ارائه میکنند. تفاوت این API-ها با درخواستها و پاسخهای معمول سرور که توسط مرورگرهای وب قابل ارسال/دریافت هستند، در آن است که API معمولا پاسخها را در قالب JSON ارسال میکند که نه تنها تجزیه و تحلیل آن برای اپلیکیشن راحتتر است بلکه حجم کمتری نیز نسبت به فرمت HTML دارد.
برای مطالعه بخش دوم این مقاله اینجا کلیک کنید.