بایتکوین چیست؟ راهنمای مبتدیان
بایتکوین یک ارز دیجیتال غیرقابل ردگیری است که با استفاده از امضای حلقهای کریپتونوت (CryptoNote) امکان انجام تراکنش به صورت ناشناس را محقق ساخته است. بایتکوین در اصل یک سیستم پرداخت همتا به همتا (p2p) مبتنی بر الگوریتم اثبات کار تساویگرا است و از بسیاری جهات به بیتکوین شباهت دارد. اما بایتکوین در کدهای خود سعی دارد تا مشکلات رایج بیتکوین را حل نماید و یکی از مشکلاتی که به خوبی از پس حل آن برآمده است، مساله ظرفیت بلاکهای شبکه است.
- بایتکوین چیست؟
- بایتکوین چطور کار می کند؟
- چطور می توان BCN خرید؟
بایتکوین چیست؟
بایتکوین (Bytecoin) یک ارز دیجیتال غیرقابل ردگیری است که با استفاده از امضای حلقه کریپتونوت (CryptoNote) امکان انجام تراکنش به صورت ناشناس را محقق ساخته است. بایتکوین در اصل یک سیستم پرداخت همتا به همتا (p2p) است و از بسیاری جهات به بیتکوین شباهت دارد.
بایتکوین را باید یکی از نخستین ارزهای دیجیتال دانست چرا که در سال ۲۰۱۲ به وجود آمده و توسعه پیدا کرده است. تیمی که مسئول بایتکوین است تا چند وقت اخیر هویت خود را پنهان نگه داشته بود اما مدتی است که چند کانال ارتباطی مختلف ایجاد کردهاند و موانعی را که آنها را ناشناس نگه میداشت از میان برداشتهاند. آنها به تازگی چند انجمن محلی هم تاسیس کردهاند. تاریخچهی این پول دیجیتالی تا حد زیادی به مونرو (Monero) گره خورده است که یک سکه مبتنی بر حفظ حریم خصوصی است که از بایتکوین منشعب شده است.
در این مقاله در مورد مسائل زیر توضیح میدهیم:
- بایتکوین چطور کار میکند؟
- تیم بایتکوین و پیشرفت آن
- معاملات
- از کجا BCN بخریم
- BCN را کجا نگه داریم
- نتیجهگیری
بایتکوین چطور کار میکند؟
کارکرد بایتکوین تا حد زیادی به بیتکوین شباهت دارد و تیم بایتکوین هم پیوسته در پی رفع موانعی هستند که بیتکوین در جریان رشد و نمو خود با آنها مواجه شده بود. در میان این موانع مسالهی حریم خصوصی افراد (privacy) برجستهتر است. از سوی دیگر، تیم بایتکوین امیدوار است این پول دیجیتال را برای این جو مالی که همواره در حال تغییر است، مقیاس پذیرتر و منعطفتر سازد.
ردگیری
تراکنشهای بیتکوین به یک دفتر ثبت عمومی وارد میشوند و به راحتی میتوان مبالغ جابهجا شده میان کیف پولها را ردگیری کرد. تنها راه انجام تراکنش به صورت ناشناس این است که از یک واسطه استفاده کنید و تراکنش ها را به صورت ترکیبی انجام دهید.
بایتکوین بر مبنای کریپتونوت (CryptoNote) تعریف شده است. از این رو تراکنشهای آن غیرقابل ردگیری هستند و نمیتوان آنها را به جایی مرتبط کرد. هر تراکنش از یک کلید عمومی یک بار مصرف استفاده میکند، حتی اگر چند تراکنش با یک گیرنده انجام شوند باز هم این اتفاق میافتد. در نتیجه مشکل استفادهی مجدد از آدرس برطرف میشود و امکان ردگیری تراکنشها تا حد زیادی کاهش پیدا میکند. برای جلوگیری از امکان نسبت دادن تراکنشها به انجام دهندگان تراکنش، بایتکوین از امضای حلقهای یک بار مصرف (one-time ring signatures) استفاده میکند. در این شیوه، امضای فرد برای ارسال وجوه با دیگر حسابهای ممکن در شبکه ترکیب میشود. سطح ناشناسی امضای حلقهای در کنترل کاربر قرار دارد و هرچه ورودیهای بیشتری داده شود، میزان مخفی ماندن بیشتر شده اما کارمزد تراکنش بیشتری هم باید پرداخت گردد.
اثبات کار (PoW)
الگوریتم اجماع PoW بیتکوین تا حد زیادی به نفع استخراجکنندگانی است که سختافزارهای قدرتمندی در اختیار دارند. آنها شرایطی را به وجود آوردهاند که در آن GPUها و ASICهای قدرتمند نسبت به CPUهای معمولی دست بالاتر را دارند. این مساله باعث شده شبکه بیتکوین روی استخراجکنندگان قدرتمندتر متمرکز شود. بایتکوین میکوشد اختلاف میان استخراجکنندگان را کاهش دهد و برای این کار از الگوریتم جدیدی به نام « اثبات کار تساوی گرا » (Egalitarian Proof-of-Work ) یا PoW تساویگرا استفاده نموده است.
PoW تساویگرا از یک نسخهی اسکریپت (skrypt) استفاده میکند. اسکریپت یک تابع اثبات کار است و شبیه تابع هش به کار رفته در بیتکوین می باشد. تفاوت میانشان این است که اسکریپت به حافظه محدود نمیباشد و به همین دلیل شما میتوانید با هزینهی پایین ریگهای استخراج CPU (موازی کردن چند CPU با هم برای استخراج) ایجاد کنید که بازده بسیار خوبی دارند. با این وجود، GPU ها همواره ۱۰ برابر پربازدهتر خواهند بود. تابع اسکریپت به ایجاد توازن میان محرک قدرت کمک میکند زیرا GPUهای گران قیمت تنها به صورت خطی بهتر از رقبای CPU خود عمل میکنند و مانند گذشته نسبت به CPUها برتری نمایی ندارند.
صدور سکه
پاداش استخراج در بیتکوین هر چهار سال یک بار نصف میشود. این مساله در گذشته باعث میشد تا نرخ هش شبکه بلافاصله پس از نصف شدن پاداش افت شدیدی پیدا کند. با کم شدن نرخ هش، شبکه نسبت به فعالیتهای سواستفادهگرایانه آسیبپذیرتر میشود. همچنین حملاتی مانند دو بار خرج کردن (double spending) شیوع بیشتری پیدا میکند. بایتکوین به ازای هر بلاک میزان این پاداش را کاهش میدهد و به این ترتیب کاهش پاداشهای بلاک ها نسبت به ساز و کار بیتکوین روند بسیار ملایمتری پیدا میکند.
پاداش هر بلاک از فرمول زیر محاسبه می شود:
پاداش مبنا = ۲۱۸/(MSupply – A)
MSupply برابر است با ۱ – (۲^۶۴) واحد اتمی، که این واحد کوچکترین میزان قابل تقسیم BCN است و A نیز تعداد سکههایی است که در گذشته تولید شده است.
متاسفانه بایتکوین عمر زیادی دارد و استخراج آن به اندازه ارزهای مبتنی بر اثبات کار (PoW) دیگر صرفه ندارد، چون بیش از ۹۹% از سکههای بایتکوین وارد چرخه شدهاند.
پارامترها
در کد اصلی بیتکوین، چند ثابت هاردکد شده وجود دارد که به آسانی نمیتوان آنها را تغییر داد. این رویکرد در دنیایی که همه چیز پیوسته در آن تغییر میکند و پیشبینی نیازهای آتی سیستم در آن تقریبا غیرممکن است، مشکلساز میشود. پیشتر نمونهای از این معضل را در بحث اندازه بزرگ بلاکها شاهد بودهایم.
تیم بایتکوین سه پارامتر را مشخص کرده تا انعطاف پذیری را به شبکه خود بیافزاید:
- سختی
- محدودیت اندازه
- مجازات اندازه اضافی
دشواری استخراج در هر بلاک بایتکوین تغییر میکند چرا که نرخ هش شبکه همواره در حال کم و زیاد شدن است. این مساله باعث شده حتی هنگامی که ترافیک سیستم زیاد میشود یا تعداد استخراجکنندگان ناگهان سقوط میکند، یک نرخ ثابت تولید بلاک وجود داشته باشد. هر کاربر بایتکوین میتواند به اندازهی زنجیرهی بلاکچین رای دهد و هر استخراجکننده برای اندازهی بلاکهایی که استخراج میکند یک محدودیت نرم (soft-limit) تعیین مینماید.
محدودیت سخت برای اندازه بلاک، دو برابر میانگین تمامی بلاک های پیشین تعریف شده است. این محدودیتها برای رشد بلاکها فضا ایجاد میکند تا در صورت رشد بتوانند رشد یابند. اندازهی تراکنش تا زمانی که برای انجام آن کارمزد بپردازید هیچ محدودیتی ندارد. بایتکوین از نوعی رویکرد مجازات اندازه اضافی استفاده میکند تا استخراجکنندگان بلاکهایی با اندازهی بسیار بزرگ ایجاد نکنند و بلاکچین شبکه به افزایش حجم بی مورد دچار نشود. این مجازات کاهش پاداش بلاک است که بر اساس فرمول زیر برای بلاک های خیلی بزرگ در نظر گرفته میشود:
پاداش جدید = پاداش مبنا * ( (MN / اندازه بلاک) – ۱ ) ^ ۲
که MN میانگین اندازهی بلاکهای پیشین است. این فرمول آن قدرها ساده نیست اما مشکل را حل میکند.
تیم بایتکوین و پیشرفت آن
پروژه بایتکوین از زمان اجرای آن در جولای ۲۰۱۲ دچار فرسایش گردیده است. در گذشته چند گروه مجزا روی این پروژه کار میکردند و ظاهرا میان آنها ارتباطی برقرار نبود. به همین خاطر چندین انشعاب و نسخه مختلف از این پول دیجیتالی به وجود آمد. در جولای ۲۰۱۷ تیم بایتکوین تصمیم گرفت تصویری را که از خود به وجود آورده بود، عوض کند و با شفافیت بیشتری با عموم برخورد نماید.
ولی آنها هنوز هم نیمه ناشناس هستند زیرا تنها نام و آدرس صفحات وب خود را منتشر کردهاند و هیچ راه ارتباطی یا لینک شبکه اجتماعی از سوی آنها اعلام نشده است. در عین حال از پروژهای که با تمرکز بر حریم خصوصی به وجود آمده است نباید بیش از این هم انتظار داشت. تیم بایتکوین مدت ها سرگرم بازسازی کدهای خود بوده و در ۶ فوریه ۲۰۱۸ یک API عمومی جدید منتشر نمودند. آن ها همچنین قصد دارند در سال ۲۰۱۸ وارد بازارهای آسیا، خاورمیانه و آفریقا شوند.
این نقشه راه با نوسانات شدیدی در زمینه توسعه تجارت و معاملات روبهرو میشود. آنها موفق شدهاند با موسسات تجاری و تشکلهای اجتماعی بومی وارد مشارکتهای جدیدی شوند و کانالهای ارتباطی فعال بیشتری ایجاد نمایند.
بایتکوین با تمرکز بر حریم خصوصی، در حال رقابت با پولهای دیجیتالی دیگر از قبیل مونرو (Monero)، زی کش (ZCash) و دش (Dash) است. مونرو در اصل یک انشعاب برگرفته از کدهای اصلی بایتکوین است ولی حامیان مونرو ادعا میکنند که بایتکوینهای اصلی (بیش از ۸۰%) پیش از انتشار عمومی و ۲ سال پیش استخراج شده اند. این موضوع به اثبات نرسیده و همچنان دو طرف بر سر آن اختلاف نظر دارند.
معاملات
در حال حاضر بیش از ۱۸۳ میلیارد سکه BCN در گردش است. با توجه به کاهش پاداش استخراج، حداکثر سکهای که میتواند در بازار باشد ۱۸۴.۴۷ میلیارد BCN خواهد بود. تا ماه می ۲۰۱۷ قیمت BCN تقریبا بین $۰.۰۰۰۰۲ و $۰.۰۰۰۰۵ راکد مانده بود. سپس قیمت آن به شدت جهش کرد و به حدود $۰.۰۰۴۳ رسید و رکورد ۰.۰۰۰۰۰۱۹۸ BTC را بر جای گذاشت. همزمان با این افزایش قیمت، یک گرایش عمومی به سمت حریم خصوصی در بازار به وجود آمد و در عین حال اعلام کردند بایتکوین به زودی از ژتونهای غیرقابل ردگیری استفاده می کند. پدیده ای که بازار هرگز آن را به خود ندیده بود.
پس از این خیز، قیمت بایتکوین با یک روند پیوسته به سمت پایین حرکت کرد و تنها هنگامی که تیم بایتکوین اعلام کرد بیشتر به مساله ی شفافیت توسعه و ایجاد ارتباط خواهد پرداخت، افزایش کوتاه مدتی پیدا کرد. قیمت BCN مانند آلتکوینهای دیگر در دسامبر سال جاری رشد قابل توجهی پیدا کرد. به نظر میرسد که پولهای دیجیتالی دارای حریم خصوصی در یک بازهی زمانی مشخص گران میشوند و جای تعجب ندارد اگر ببینیم قیمت BCN بار دیگر همزمان با افزایش قیمت مونرو و زی کش روند صعودی به خود بگیرد.
از کجا BCN بخریم
بر طبق نقشهی راه بایتکوین، از سه ماهه سوم سال ۲۰۱۸ سکه های BCN در بیشتر صرافیها در دسترس افراد قرار خواهند گرفت، با این حال تنها چند راه معدود برای خرید این سکهها وجود دارد. میتوانید در HitBTC و Poloniex سکههای بیتکوین خود را با BCN مبادله کنید. پیش از انجام چنین کاری باید از صرافی هایی مانند جیداکس (GDAX) بیتکوین خریداری کنید.
همچنین می توانید در چنجلی (Changelly) با پرداخت دلار امریکا BCN بخرید. اما توجه داشته باشید که این پلتفرم ممکن است کارمزد بالاتری از شما بگیرد. هنگام استفاده از چنجلی باید از قبل یک کیف پول BCN برای خود تهیه کرده باشید.
BCN را کجا ذخیره کنیم
برای ذخیره کردن سکههای بایتکوین خود سه انتخاب پیش روی شماست:
- کیف پول دسکتاپ
- کیف پول اینترنتی
- کیف پول موبایلی
کیف پول دسکتاپ در پلتفرمهای مک (mac)، ویندوز و لینوکس در دسترس کاربران قرار دارد. میتوانید با استفاده از هر مرورگری به کیف پول اینترنتی دسترسی پیدا کنید. در حال حاضر کاربران اندروید میتوانند از کیف پول موبایلی استفاده کنند. تیم بایتکوین تاریخ انتشار کیف پول iOS را هم اعلام کرده است. در هنگام استفاده از این کیف پولها بهتر است پسورد رمزنگاریشده و تایید دو فاکتوری ایجاد نمایید. این تدابیر اضافی باعث میشود کیف پول شما به مراتب امنیت بیشتری پیدا کند و نسبت به حالت پیش فرض خیالتان در مورد آن راحتتر باشد.
نتیجهگیری
بایتکوین یکی از قدیمی ترین پروژههای بلاکچین است. بایتکوین همچنین نخستین ارزی است که از روش کاربر نهایی برای حفظ حریم خصوصی افراد استفاده نموده است. با اینکه هدف سازندگان این پول دیجیتالی بهبود بیتکوین بوده است، اما تیم بایتکوین در کاغذ معرفی کسب و کار خود صراحتا اشاره کردهاند که بایتکوین را به عنوان جایگزین بیتکوین نمینگرند. آنها احساس میکنند وجود چند ارز قدرتمند برای تمامی افراد سودمند میباشد.
فعالیتهای اخیر تیم بایتکوین در راستای ارتباطات و شفافیت باعث افزایش اعتماد به این پروژه میشود. پروژهای که برخی افراد کارنامه آن را زیر سوال بردهاند. همچنان که دولتها دخالت خود در فضای رمزنگاری را بیشتر میکنند، محبوبیت پول دیجیتالی مبتنی بر حریم خصوصی افزایش پیدا میکند و ارزهایی مانند بایتکوین به احتمال فراوان گسترش بیشتری پیدا خواهند کرد.