انواع اصلی ریسکهایی که سرمایهگذاران بورس با آنها روبهرو میشوند
این مقاله به بررسی انواع ریسکهایی میپردازد که سرمایهگذاران بورس با آنها مواجه میشوند. همچنین دراین مقاله، راهکارهایی برای مدیریت ریسک در شرایط گوناگون در بازار ارائه میشود.
ریسک، بخشی از سرمایه گذاری است. سرمایه گذاری کردن در بورس اوراق بهادار، کاری پر ریسک است. برخی ریسکها به گونهای هستند که تا حدی روی آنها کنترل دارید، اما انواع دیگری هستند که نمیتوانید خود را در برابرشان محافظت نمایید. اگر انتخابهای خود را در زمینهی سرمایه گذاری با تدبیر انجام دهید، طوری که امکان رساندن شما به اهدافتان را داشته باشند و در کنار آن تحلیل ریسک انجام دهید، به لحاظ فردی در زمینهی سهام و اوراق قرضه با سطح ریسک قابل قبولی مواجه خواهید شد.
در عین حال، انواع دیگری از ریسک وجود دارد که از ماهیت سرمایه گذاری نشات میگیرند و شما هیچ کنترلی بر آنها ندارید. بیشتر این ریسکها بر بازار و اقتصاد اثر میگذارند و سرمایهگذاران را مجبور میکنند که اوراق قرضهی خود را با شرایط تنظیم کنند یا آنها را از مسیر بحران خارج نمایند. در ادامه، چهار نوع ریسک اصلی مطرح میشود که سرمایهگذاران با آن روبهرو میشوند و راهبردهایی معرفی میشود که برای رفع مشکلات ناشی از این نوع نوسانات در بازار و اقتصاد طراحی شدهاند.
ریسکهای اقتصادی
یکی از واضحترین ریسکهای سرمایه گذاری این است که اوضاع اقتصاد رو به وخامت برود. پس از موج ورشکستگیها در سال ۲۰۰۰ و حملات تروریستی سال ۲۰۰۱، اقتصاد آمریکا به ورطهی بحران کشیده شد. ترکیبی از چند عامل مختلف باعث شد که شاخصهای بازار به شدت افت پیدا کنند. سالها طول کشید تا این شاخصها به سطح پیش از حملات یازده سپتامبر باز گردد، اما خیلی زود و در سالهای ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ سقوط دیگری را تجربه کردند.
برای سرمایهگذاران جوان بهترین راهبرد این است که احتیاط پیشه کنند و خود را از گزند این افتها دور نگه دارند. اگر میتوانید در شرکتهای خوب و معتبر جایی برای خود دست و پا کنید، چنین برهههایی بهترین زمان برای انجام این کار است. هنگامی که بازار داخلی وارد بحران میشود، درصورتی که آگاهیهای لازم را کسب کرده باشید، بورسهای خارجی به گزینهی مناسبی تبدیل میشوند. به لطف پدیدهی جهانیسازی، برخی از شرکتهای آمریکایی حجم هنگفتی از درآمدهای خود را از آن سوی آبها به دست میآورند.
با این وجود، هنگامی که چیزی شبیه به فروپاشی مالی ناشی از بحران سالهای ۲۰۰۸ و ۲۰۰۹ اتفاق میافتد، دیگر هیچ جای امنی برای سرمایه گذاری نمیماند. سرمایهگذاران قدیمی در شرایط سختتری قرار میگیرند. اگر نزدیک سن بازنشستگی هستید، یک افت شدید بازار سهام میتواند برای شما نابودکننده باشد؛ البته با تبدیل عمدهی داراییهای خود به اوراق بهادار یا داشتن درآمد ثابت میتوانید خود را حفظ کنید.
تورم
تورم، مالیاتی است که همه میپردازند. تورم ارزش را نابود میکند و باعث بروز رکود اقتصادی میشود. ما اغلب براین باوریم که تورم تحت کنترل است، اما اگر بالا بردن مداومِ نرخ سودهای سپرده را چارهی کار کنیم، این مساله خود به معضل تبدیل میشود. دولت حجم عظیمی پول قرض میگیرد تا برنامههای انگیزشی خود را تامین مالی کند، در چنین وضعیتی دیر یا زود تورم باز خواهد گشت.
گذشته نشان داده که در شرایط تورم، سرمایهگذاران به داراییهای سخت، اموالی همچون املاک و مستغلات، فلزات گرانبها و به ویژه طلا، پناه میبرند. تورم بیش از همه به آن دسته از سرمایهگذارانی زیان میرساند که درآمد ثابت دارند، زیرا ارزش درآمد جاری آنها را کاهش میدهد. سهام بهترین گزینه برای محافظت در برابر تورم است، زیرا شرکتها میتوانند قیمتهای خود را بر اساس نرخ تورم تنظیم کنند. بروز یک رکود جهانی ممکن است باعث شود بورسهای سهام برای مدت مدیدی تقلا کنند. این موضوع تا زمانی ادامه پیدا میکند که اقتصاد بتواند بار قیمتهای بالاتر را تحمل نماید. روی آوردن به بورس یک راهحل بینقص نیست، اما حتی سرمایهگذاران بازنشسته هم باید بخشی از داراییهای خود را به صورت سهام نگه دارند.
ریسک ارزش بازاری
ریسک ارزش بازاری یا ریسک قیمت در بازار مربوط به زمانی است که بازار برضد سرمایه گذاری شما عمل میکند یا آن را نادیده میگیرد. این اتفاق زمانی رخ میدهد که بازار رویهی «رفتن به سراغ گزینهی جذاب بعدی» را در پیش میگیرد و بسیاری از شرکتهای خوب اما بدون زرق و برق را نادیده میگیرد. این اتفاق همچنین زمانی رخ میدهد که بازار دچار فروپاشی شود که در این حالت، هم سهامِ خوب و هم سهامِ بد به دلیل خروج گروهی از سرمایهگذاران از بازار زیان میبینند.
برخی سرمایهگذاران این مساله را اتفاق خوبی میدانند و عقیده دارند زمانی که بازار قیمتهای پیشنهادی را پایین نمیآورد، فرصت خوبی برای خرید سهامهای برجسته به وجود میآید. از سوی دیگر، مشاهده راکد ماندن سرمایه گذاریهایتان، هر ماه پس از ماه پیشین، آن هم در حالی که دیگر بخشهای بازار در حال اوج گرفتن هستند، به هیچوجه در شما انگیزه ایجاد نمیکند.
درسی که میگیریم این است: همهی سرمایه گذاریهای خود را در یکی از حوزههای اقتصاد انجام ندهید. سرمایه گذاری خود را در بین چندین حوزهی مختلف پخش کنید تا با گذشت زمان شانس بیشتری برای مشارکت در رشد اوراق بهادار داشته باشید.
افراط در محافظهکاری
محافظهکاری در سرمایه گذاری و یک سرمایهگذار محتاط بودن هیچ اشکالی ندارد. با این حال، اگر هیچگاه ریسک نکنید به سختی میتوانید به اهداف مالی خود برسید. ممکن است مجبور باشید ۱۵ تا ۲۰ سال بازنشتگی خود را تنها با اندوختهای که دارید سر کنید. در این شرایط گذاشتن همهی اندوخته در سپردههای پسانداز روشی نیست که شما را به هدف برساند.
نتیجهگیری
اگر آگاهیهای لازم را در زمینهی ریسکهای سرمایه گذاری کسب کنید و در زمینهی سرمایه گذاریهای شخصی دانش کافی داشته باشید، میتوانید تصمیماتی بگیرید که شما را به سمت اهداف مالیتان میبرد و در عین حال شبها راحت سر خود را بر بالش میگذارید.