اندیکاتور MACD چیست؟ آموزش اندیکاتور مکدی
اندیکاتور MACD یکی از محبوبترین اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال است. این اندیکاتور را در فارسی به نام «میانگین متحرک همگرا واگرا» میشناسند. از اندیکاتور مکدی برای بررسی جوانب مختلف یک روند استفاده میشود. از مهمترین این جوانب میتوان به جهت حرکت، مومنتوم (شتاب حرکت) و طولمدت روند اشاره کرد. در این مقاله قصد داریم آموزش اندیکاتور MACD را ارائه کنیم و ضمن تعریف مفاهیم پایه، با شما در بهکارگیری موثر این اندیکاتور همراه باشیم.
نکته جالبی که MACD را به اندیکاتوری منحصر بفرد تبدیل میکند این است که این اندیکاتور از ترکیب دو اندیکاتور مختلف تشکیل شده است. MACD ابتدا از دو اندیکاتور MA با طول دورههای مختلف برای تعیین جهت و طولمدت روند استفاده میکند. سپس تفاوت بین مقادیر این دو اندیکاتور را در نظر میگیرد. و آن را در قالب یک نمودار خطی که نمودار MACD نامیده میشود نمایش میدهد. پس از آن EMA (میانگین متحرک نمایی) همین دو اندیکاتور محاسبه شده و نمودار دیگری تشکیل میشود که نمودار سیگنال نام دارد. تفاوت بین نمودار MACD و نمودار سیگنال یک هیستوگرام را تشکیل میدهد. هیستوگرام مکدی یک نمودار میلهای مشابه تصویر زیر است. این هیستوگرام محور صفر خود را داراست، و بالا و پایین این محور صفر نوسان میکند. هیستوگرام MACD ابزار مناسبی برای نمایش مومنتوم داراییهاست.
مبانی اولیه اندیکاتور MACD
توسعه اندیکاتور MACD به شکلی که امروزه آن را میشناسیم مدیون دو اتفاق است. ابتدا در دهه ۱۹۷۰ شخصی به نام جرالد اپل (Gerald Appel) نمودار MACD را توسعه داد. و سپس در سال ۱۹۸۶ شخص دیگری به نام توماس اسپری (Thomas Aspray) ویژگی هیستوگرام را به این نمودار اضافه کرد.
برای درک بهتر عملکرد مکدی لازم است که ابتدا با اجزای مختلف این اندیکاتور آشنا شوید. اندیکاتور MACD از سه بخش اساسی تشکیل میشود. این سه بخش از این قرار هستند:
- نمودار MACD که در حقیقت نتیجه تفریق EMA با بازه زمانی طولانیتر از EMA با بازه زمانی کوتاهتر است. متداولترین مقدار برای بازه زمانی طولانیمدت بازه ۲۶ روزه است. بازه زمانی کوتاهمدت نیز غالباً به بازه ۱۲ روزه اشاره دارد.
- نمودار سیگنال که EMA همان نمودار مکدیست (که در قسمت قبل معرفی کردیم). کاربران میتوانند بازه زمانی این نمودار را به دلخواه خود تنظیم کنند. با این وجود، بازه ۹ روزه بسیار متداول است.
- هیستوگرام MACD. با گذشت زمان، تفاوت بین نمودار مکدی و نمودار سیگنال تغییر میکند. این تغییرات در قالب یک نمودار میلهای قابلخوانش که همان هیستوگرام مکدیست نمایش داده میشوند. این هیستوگرام حول محور صفر نوسان میکند.
تعبیر کلی که میتوان از اندیکاتور MACD داشت این است که زمانی که مقدار مکدی مثبت باشد و هیستوگرام در حالت صعودی قرار داشته باشد، مومنتوم با شدت زیادی در حال افزایش است. و زمانی که مکدی منفی و هیستوگرام در حالت نزولی باشد، مومنتوم با شدت زیادی در حال کاهش است.
با استفاده از اندیکاتور MACD به چه اطلاعاتی دست پیدا میکنیم؟ سیگنالهای اندیکاتور MACD
اندیکاتور MACD سه سیگنال مهم را در اختیار کاربران قرار میدهد. این سه سیگنال عبارتند از: قطع نمودار سیگنال، عبور از محور صفر و واگرایی. در ادامه هر یک از این سیگنالها را بصورت جداگانه بررسی خواهیم کرد.
عبور نمودار مکدی از نمودار سیگنال (کراس نمودار سیگنال)
این سیگنال اندیکاتور MACD اطلاعات مهمی را در اختیار کاربران قرار میدهد. پیش از هر چیزی فراموش نکنید که نمودار سیگنال، خود اندیکاتور یک اندیکاتور دیگر است. نمودار سیگنال میانگین متحرک نمودار MACD را نمایش میدهد. بنابراین منطقیست که نمودار سیگنال پس از نمودار MACD حرکت کند. با این تفاسیر، عبور نمودار مکدی از نمودار سیگنال نشاندهنده قوت روند آغاز شده است.
طول مدت عبور نمودار MACD از نمودار سیگنال به قوت ترند بستگی دارد. توانایی تشخیص قدرت ترند و همچنین توانایی تمییز سیگنالهای غلط از سیگنالهای صحیح در اثر تجربه کسب میشود.
عبور نمودار MACD از نمودار سیگنال نیز خود دارای دو نوع صعودی یا گاوی و نزولی یا خرسیست. نوع صعودی به زمانی اطلاق میشود که نمودار مکدی از نمودار سیگنال عبور کرده و به بالای آن حرکت میکند. و نوع نزولی مربوط به زمانیست که نمودار مکدی به پایین نمودار سیگنال تنزل میکند. در تصاویر زیر بهترتیب نوع صعودی و نزولی این سیگنال را مشاهده میکنید.


عبور نمودار مکدی از محور صفر
عبور نمودار MACD از محور صفر نیز تا حدود زیادی به سیگنال قبلی شباهت دارد. این سیگنال به زمانی اشاره دارد که نمودار MACD از محور صفر عبور کرده و مثبت یا منفی میشود.
این سیگنال نیز مانند سیگنال پیشین دارای دو نوع صعودی و نزولیست. سیگنال قطع محور صفر زمانی صعودیست که این نمودار از پایین محور صفر به بالای آن عبور کند. و نوع نزولی به زمانی اشاره دارد که نمودار MACD از بالای محور صفر به پایین آن حرکت کند.
در دو تصویر زیر بهترتیب سیگنالهای صعودی و نزولی عبور از محور صفر توسط نمودار مکدی را مشاهده میکنید.


واگرایی
علاوه بر دو سیگنال قبلی، نمودار MACD سیگنال واگرایی را نیز به کاربران ارائه میکند. به طور کلی، واگرایی به شرایطی اطلاق میشود که نمودار اندیکاتور و نمودار قیمت خلاف جهت یکدیگر حرکت کنند. واگرایی در مکدی نیز مانند سایر اندیکاتورها (RSI، MFI، CCI، ویلیامز و …) دارای انواع صعودی و نزولیست. در قسمت بعد واگرایی صعودی و نزولی را به صورت جداگانه بررسی خواهیم کرد.
واگرایی صعودی
واگرایی صعودی مربوط به زمانیست که نمودار قیمت در حالت نزولی و اندیکاتور در حالت صعودی قرار داشته باشد. و کمینه قیمت اندیکاتور از کمینه قیمت نمودار اصلی بیشتر باشد. واگراییها از وارونگی قریبالوقوع نمودار قیمت خبر میدهند. بنابراین واگرایی صعودی نشاندهنده این است که قیمت به زودی روند صعودی را در پیش خواهد گرفت. در شکل زیر یک وارونگی صعودی را مشاهده میکنید. همانطور که میبینید، در ابتدا قیمت در حالت نزولی و اندیکاتور در حالت صعودی قرار داشت. بنابراین یک واگرایی صعودی به وقوع پیوسته بود. میبینید که پس از آن نمودار قیمت نیز دچار وارونگی شد و به حالت صعودی تغییر کرد. از همین رو گفته میشود که واگراییهای صعودی فرصتهای خوبی برای خرید هستند.

واگرایی نزولی
واگرایی نزولی دقیقاً به عکس این شرایط اشاره دارد. واگرایی نزولی به شرایطی گفته میشود که قیمت در حالت صعودی و اندیکاتور در حالت نزولی قرار داشته باشد. و همچنین بیشینه قیمت اندیکاتور از بیشینه قیمت نمودار اصلی کمتر باشد. در شکل زیر سیگنال واگرایی نزولی در MACD را مشاهده میکنید. همانطور که میبینید، در این حالت نمودار اندیکاتور نزولی و نمودار قیمت صعودیست. پس از این سیگنال واگرایی، قیمت نیز به حالت نزولی تغییر پیدا کرده است. از همین رو گفته میشود که واگراییهای نزولی فرصتهای خوبی برای فروش هستند.

محاسبات و فرمولها
فرمولهای استفاده شده در MACD از این قرار هستند:
میانگین متحرک نمایی ۲۶ روزه – میانگین متحرک نمایی ۱۲ روزه = نمودار مکدی
میانگین متحرک نمایی ۹ روزه نمودار مکدی = نمودار سیگنال
نمودار سیگنال – نمودار مکدی = هیستوگرام مکدی
جمعبندی
نکتهای که MACD را به اندیکاتوری ارزشمند تبدیل میکند، ویژگی منحصر بفرد آن در ترکیب دو اندیکاتور مختلف است. از MACD نه تنها برای تأیید روندها، بلکه برای اندازهگیری مومنتوم استفاده میشود. مکدی دو اندیکاتور متأخر یا lagging را ادغام کرده و فاکتور مومنتوم را نیز به آنها اضافه میکند. از همین رو، مکدی نسبت به سایر اندیکاتورهای میانگین متحرک قدرت پیشبینی بیشتری را داراست. همین امر مکدی را به یک اندیکاتور کاربردی برای تحلیلگران سرتاسر جهان تبدیل کرده است.