از مبادلات پایاپای تا بیت کوین
در عصر سنگ افراد برای رفع نیازهای خود از مبادلات پایاپای استفاده می‌کردند. به مرور زمان پول به‌وجود آمد، دارای ارزش شد و منبعی شد تا افراد با آن کالاها و خدمات مورد نیاز خود را بخرند. پول به عنوان ارز رایج هر کشور مشخص شد و در بازار مورد استفاده قرار گرفت. اما قبل از آنکه به داستان بیت کوین برسیم، بیایید بیشتر به تاریخچه‌ی پول بپردازیم.
پول چیست؟
پول یک نوع ارز قانونی است که توسط مردم و بازار هر کشور پذیرفته شده، به صورت قانونی تأیید شده و یک ارزش مشخص دارد. یک روش پرداخت برای دریافت و ارائه خدمات و کالا یا صاف کردن بدهی‌ها است.
دوره پیش از پول و معاملات پایاپای
سیستم معاملات پایاپای در گذشته مرسوم بوده و تاریخچه‌ی آن به 6000 سال قبل از میلاد مسیح بازمیگردد. این روش در قبایل بین‌النهرین توسط فنیقی‌ها انجام می‌شد و در آن زمان افراد کالاهای خود را به سراسر شهرها و آن‌سوی اقیانوس‌ها تجارت می‌کردند.
بااین‌حال، آثار شروع معاملات پایاپای اولین بار 9000 سال پیش از میلاد مسیح در مصر به ثبت رسیده‌اند. در آن زمان کشاورزان برای تعویض گاو خود با گوسفند به بازار می‌رفتند و یا گندم خود را با روغن تعویض می‌کردند.
در سیستم معاملات پایاپای، خدمات و کالاها مستقیماً با خدمات و کالاهای دیگر تعویض می‌شدند و در این مبادله هر دو طرف از رضایت برخوردار بودند و ارزش یکسانی برای کالاهای خود قائل بودند.
در سال 1930 در دوره‌ی رکود بزرگ، این سیستم مجدداً روی دور آمد و بسیار هم محبوب شد. در آن دوره افراد بیشتر از همه مواد خوراکی خود را با یکدیگر تعویض می‌کردند. در این دوره گروهی از افراد دست‌به‌کار شدند و همچون بانک عمل می‌کردند. بدین‌صورت که صاحبان کالا کسانی بودند که اعتبار داشتند و با فروش کالای خود اعتبار بدست می‌آوردند، و افرادی که خریدار بودند، با هر خرید بدهکار می‌شدند.
اقتصاد هدیه محور شیوه‌ای دیگر از تبادلات اجتماعی بود که در آن افراد به دیگران کالا یا خدمات هدیه میدادند، بدون آنکه هیچ انتظار بازگشتی از کار خود در زمان کوتاه یا آینده داشته باشند. در این اقتصاد، بیشتر فرهنگ و عرف جامعه است که بر این تبادلات نظارت می‌کند و مردم با هدیه دادن کالا یا خدمات به دیگران، بر روی روابط سرمایه‌گذاری می‌کردند. این فرهنگ در عصر مدرن امروزه نیز رایج است. برخی افراد هدیه را نوعی حرکت نوع‌دوستانه‌ی دوطرفه می‌دانند.
پیدایش پول/عصر برنز، ضرب سکه و حواله های بانکی
عصر برنز
در عصر برنز به دلیل آنکه مردم کار با فلز را یاد گرفته بودند، اشیایی که تولید می‌کردند خود نوعی پول بودند و ارزش داشتند. در آن زمان واحد پول بین‌النهرینی‌ها شِکِل بود و مردم چین قدیم، آفریقا و هند از صدف به‌عنوان پول استفاده می‌کردند.
بر طبق گفته‌ی ویکی‌پدیا، شکل یک واحد پول است که اولین اطلاعات موجود از آن به 3000 سال قبل از میلاد مسیح بازمیگردد و با فلزهایی چون نقره، برنز و مس برابر بوده است.
عصر سکه
در اواخر عصر برنز شاهد تحولی در سیستم ارزی هستیم، چراکه سکه‌ها در آن زمان تولید شدند. تا آن زمان مردم از طریق شمش‌های خام و ارزهای شکل‌دار و عجیبی چون پول چاقویی استفاده می‌کردند. سکه‌های هندی‌ها در آن زمان به‌صورت فلزی پانچ‌شده بود و سکه‌های چینی‌ها از فلز برنز ساخته شده بود که یک سوراخ در وسط آن داشت. اولین سکه‌هایی که در آمریکا مورداستفاده قرار گرفتند «سنت» نامیده می‌شد که در سال 1793 به بازار معرفی شدند.
در عصر حاضر اغلب سکه‌ها (ارز رایجی که امروزه مورداستفاده قرار می‌گیرد) از فلز ساخته می‌شوند و ارزش آن‌ها توسط کشور و نیاز بازار مشخص می‌شود. ارزش یک سکه از طریق قانون حکومتی آن کشور تعیین می‌شود و ازاین‌رو، بازارهای مرتبط داخل و خارجی با هر کشور و مالیات بازار در آن کشور در تعیین ارزش پول سهیم است.
حواله بانکی
پول کاغذی ابتدا در چین به‌وجود آمد و در قرن یازده سلسله‌ی سونگ اقدام به چاپ آن نمود. اما شاید بتوان قرن 17 را زمان توسعه و رشد حواله بانکی دانست. در آن زمان سلسله‌ی تانگ برای آنکه در تجارت‌های خود از مبادله‌ی حجم زیادی از سکه خودداری کنند، از حواله‌های بانکی و اعتبارات استفاده کردند. این اعتبارات دارای زمان‌بندی و میزان وجه مشخصی بودند.
پول کاغذی در قرن سیزده از طریق افرادی چون مارکوپولو و ویلیام راب‌راک به اروپا وارد شد. در کتاب سفرهای مارکوپولو در این مورد صحبت شده است. بانک استکهلم (اولین بانکی که در آن کشور ایجاد شد) در سال 1661 اولین حواله بانکی را معرفی کرد. پیش از حواله‌های بانکی، بانک‌ها از پشتوانه‌ی طلا استفاده می‌کردند، اما با ورود به قرن 19 اروپا حواله‌های بانکی را به میدان آورد. با شروع قرن بیستم، تقریباً تمامی کشورها از ذخایر طلا استفاده می‌کردند و پشتوانه‌ی ارزهای کاغذی خود را طلا قراردادند.
امروزه در قرن 21، ما از ارزی استفاده می‌کنیم که به‌واسطه‌ی قانون حکومت تعیین شده است. در سال 1694 بانک انگلستان حق انحصاری انتشار حواله‌های بانکی را برای خود اتخاذ نمود. در سال 1913 نیز بانک فدرال حق انحصاری انتشار حواله‌های بانکی را برای خود گرفت. در آوریل 1935 بانک هند به‌منظور مقابله با مشکلات اقتصادی ناشی از جنگ جهانی اول تأسیس شد و بلافاصله بعدازآنکه هند اعلام استقلال نمود، این بانک مرجع قدرت شد و چرخش نقدینگی هند و ارز رسمی آن کشور که روپی خوانده می‌شد را به دست گرفت و به‌منظور کنترل اقتصاد هند، قوانین اقتصادی مختلفی را وضع نمود.
عصر بلاکچین و رمز ارز ها
بیت کوین ارز رمزنگاری شده قرن 21 است و به‌طور گسترده‌ای می‌بینیم که امروزه در تمام جهان و به‌خصوص سیستم پرداخت پذیرفته شده است. بیت کوین از یک سیستم همتا به همتا پیروی می‌کند و تراکنش های مالی بدون هیچ واسطه‌ای تنها میان دو فرد صورت می‌گیرد. این تراکنش‌ها از طریق نودهای شبکه تأیید می‌شوند و در یک دفتر کل عمومی به نام زنجیره بلوکی ثبت می‌شوند. این ارز اولین بار در سال 2009 توسط آقای ساتوشی ناکاموتو اختراع شد.
بیت کوین اولین مفهوم از ارزهای رمزنگاری شده بود که توانست به موفقیت برسد و بعدازآن ارزهای مختلف دیگری نیز به‌وجود آمدند. این ارزها به مرور زمان به ارزهایی قانونی تبدیل شدند که امروزه نیز در کشورهای بسیاری چون اتحادیه اروپا، آمریکا، نیجریه، کشورهای آفریقای جنوبی، نامیبیا و زیمبابوه نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. کشور هند هنوز قانون مشخصی برای ارزهای رمزنگاری شده اعلام نکرده و ازاین‌رو مردم این کشور به خرید و فروش این ارز می‌پردازند. البته کشورهای محدودی نیز وجود دارند که قوانینی برعلیه ارزهای رمزنگاری شده وضع کرده‌اند. با توجه به این مطالب می‌توان گفت که ارزهای رمزنگاری شده همچون بیت کوین، به‌زودی مسیری کاملاً جدید در فرآیند تراکنش های مالی ایجاد خواهند کرد و با توجه به این موضوع که تراکنش این ارز تنها میان دو فرد صورت می‌گیرد، باعث تقویت فرهنگ اعتماد می‌شود و از طرفی دیگر در حذف مالیات‌های اضافی و استفاده‌ی مطلوب از زمان و انرژی نیز تأثیر دارد.
به گفته‌ی رئیس یک بانک انگلیس:
انقلاب بیت کوین به حدی بزرگ است که می‌تواند نوعی اینترنت آینده باشد.
این نوع از پرداخت بدون نقدینگی یک نوآوری دارد که می‌تواند به‌زودی تمام فرآیند تراکنش های ایمن را تغییر و بازسازی کند. این شکل جدید از پول حتی هم‌اکنون نیز در بسیاری محیط‌ها و حتی قراردادها استفاده می‌شود. افراد حتی در قالب بیت کوین به یکدیگر پول قرض می‌دهند و این روش پرداخت به‌طور گسترده‌ای پذیرفته شده است. این ارز رمزنگاری شده در بسیاری از کشورها به‌صورت قانونی در خرید یا فروش کالاهای دیجیتالی استفاده می‌شود. و همان‌طور که بانک انگلیس به این موضوع اشاره کرد:
ظهور ارزهای رمزنگاری شده، و به‌خصوص آن‌طور که بیت کوین قابلیت خرید کالاها و خدمات دارد، چنان انقلاب بزرگی است که می‌توان آن را با بزرگی اینترنت مقایسه کرد.
به باور ما، رمز ارزها به‌زودی تمام سیستم پرداخت را از نو می‌سازد و باوجود امنیت و اعتمادی که درخود دارد، خواهیم دید که به یک شیوه‌ی پرداخت محبوب و رایج تبدیل می‌شود.